Spraakontwikkeling bij kinderen

Spraakontwikkeling bij kinderen
Al vanaf de geboorte communiceert een kind. Eerst door te huilen, wat vlak na de geboorte zonder opzet  gebeurt. Hierin ontwikkelen zich langzamerhand steeds meer variaties, afhankelijk van de behoefte van het kind. Ouders beginnen deze variaties te herkennen, en hierop te reageren. Zo ontstaat de eerste communicatie. Dit is op latere leeftijd belangrijk voor de taal- en spraakontwikkeling.

Leren luisteren
Een belangrijk deel voor het leren spreken is het leren luisteren. Luisteren betekent gericht aandacht hebben voor een bepaald geluid, leren waar het geluid vandaan komt, wat het betekent en wat het veroorzaakt. Hierdoor is het veel meer dan alleen horen. Door te luisteren leren baby's verschillende geluiden van elkaar te onderscheiden.

Al voor de geboorte is het gehoororgaan van de baby ontwikkeld. Hierdoor heeft de baby ervaring met het horen van de stem van de moeder en andere geluiden. Deze geluiden klinken in de baarmoeder wel anders, maar toch heeft een baby al vanaf de geboorte een voorkeur om te luisteren naar stemmen (met name die van de moeder). 
Je kan het luisteren stimuleren door met kinderen te praten, maar ook door ze in een rustige omgeving te laten spelen met geluidmakend speelgoed.

Fasen in het eerste jaar van de taalontwikkeling:
  1. De eerste fase is het huilen in de eerste 6 weken.
  2. De tweede fase (vanaf de eerste 6 weken tot ongeveer 20 weken) wordt het vocaliseren genoemd. Al vroeg ontwikkelt het taalgevoel zich door geluidjes te maken. Deze eerste geluidjes ontstaan toevallig. Als eerste zijn het geluidjes die lijken op “aa”, “oo” en “eu”. Tijdens deze fase krijgt je kindje steeds meer aandacht voor het gezicht van volwassenen. Daarnaast treedt in deze fase de sociale glimlach van een baby op, welke op een gegeven moment bewust opgeroepen kan worden. Ook wordt er gecommuniceerd door middel van oogcontact, mimiek, gebaren, aanraken, geur en smaak.
  3. De derde fase is het zogenaamde vocaal spel. Deze duurt ongeveer van 4 tot 6 maanden. Er is meer variatie in de geluiden omdat het kind meer met de mondstanden begint te experimenteren.
  4. Vanaf 7 maanden begint de vierde en laatste fase van dit jaar, het brabbelen. Hierin maakt een kind een opeenvolging van dezelfde of bijna dezelfde lettergrepen. Denk hierbij aan “ba-ba-ba” en “mam-mam-mam”. Dit is in het begin niet taalspecifiek. Wereldwijd worden door kinderen dezelfde klankcombinaties gebruikt. Heel geleidelijk vallen de klanken af die een kind in de omgeving niet hoort.  Rond 9 maanden tonen kinderen een voorkeur voor klankcombinaties en patronen die specifiek zijn voor de taal van de omgeving.

Van zes maanden tot aan het eind van het eerste jaar worden kinderen zich steeds meer bewust dat bepaalde gedragingen, geluiden, gebaren en uiteindelijk de eerste woordjes gebruikt kunnen worden om communicatieve doelen te bereiken. Aan het einde van het eerste levensjaar zijn de meeste kinderen in staat de meeste klanken van een taal goed uit te spreken. Dit ontwikkelt zich na het eerste jaar steeds verder en aan het einde van het derde levensjaar zijn veel kinderen in staat de meeste klanken en klankcombinaties goed uit te spreken. Al blijven sommige combinaties moelijk. Denk bijvoorbeeld aan de S en de R. Deze zijn voor veel kinderen moeilijk. Deze vragen zelfs zoveel van de mondmotoriek dat ze moeilijk blijven tot aan het vijfde of zesde levens jaar. Tot die tijd wordt de S vaak slissend uitgesproken en de R vervangen door de L, W of J of soms zelfs helemaal weggelaten.

Begrijpen
Rond de twaalfde maand ontdekt een kind dat bij alles wat het ziet, hoort en ervaart, een bepaald woord hoort. Ze willen dan ook vaak weten wat dit woord is en zullen dit vragen door te wijzen of een geluid te maken. Hierdoor bouwen kinderen langzamerhand een uitgebreide woordenschat op, die nodig is om de taal te begrijpen. Zodra ze deze woorden gaan begrijpen, zullen kinderen ook zelf gaan proberen de woorden te gebruiken. Hier gaat een periode aan vooraf waarin ze de klanken aan elkaar rijgen met een goede woord- en zinsmelodie, zodat brabbelen steeds meer gaat lijken op spreken. De grens tussen brabbelen en spreken is vaak moeilijk te onderscheiden.

Eerste woordje
Het eerste woordje komt meestal tussen de 13 en 18 maanden. Steeds meer krijgen kinderen inzicht in het taalstysteem. De mate waarin kinderen de taal leren begrijpen is afhankelijk van de mate waarin kinderen kunnen luisteren en de ouders met hun kinderen lezen en spreken. Zo leren jonge kinderen het meeste van ouders die langzaam en duidelijk spreken waarbij eenvoudige zinnen gebruikt worden en deze veel herhaald worden.

Na de woordjes volgen de zinnetjes. De ontwikkeling hiervan is in verschillende stadia aan te geven:

  • 1-woord zinnen. Een kind probeert met 1 woord zich uit te drukken als ware het een hele zin.
  • 2-woord zinnen. Deze komen gemiddeld tussen de 18 en 24 maanden.
  • Meer-woord zinnen. Deze gaan steeds meer lijken op de zinnen die wij als volwassenen ook gebruiken. Tot die tijd is het samen met je kind ontdekken wat het bedoelt en genieten van de vreemde zinsopbouwen, woorden, klanken en combinaties die het kan maken.

Geschreven voor Babybytes door L. Ward, werkzaam als gecertificeerd intensive care neonataal verpleegkundige.

Meest gelezen informatieartikelen

    Uitslag, bultjes en vlekkenwijzer

    Aan de uitslag op de huid van je kind kun je vaak zien waar het last van heeft. Is het een kinderziekte, zijn het warmtepukkeltjes of is het toch een allergie? In onderstaande 'Vlekkenwijzer' zie je een beschrijving van verschillende soorten ......
    (915836 x) Lees meer »
  • 1e trimester (Bloedverlies)

    Veel vrouwen hebben last van wat licht bloedverlies in het begin van de zwangerschap. Normaal gesproken hebben vrouwen die licht bloedverlies hebben gehad in het eerste trimester geen problemen gedurende de verdere zwangerschap. Een beetje bloedverli......
    (315727 x) Lees meer »
  • Buikkrampjes

    Darmkrampjes bij je baby, ze horen erbij. En ja, ze gaan weer over. Maar ondertussen zit je er wel mee... Het kan voor de ouders uitputtend zijn. Je ziet hoeveel pijn je kindje heeft. Het huilen lijkt soms maar niet te stoppen, wat je ook probeert. S......
    (253955 x) Lees meer »
  • Babyvoeding

    De eerste zes maanden geven borstvoeding of volledige zuigelingenvoeding je baby normaal gesproken voldoende voedingsstoffen. De hoeveelheid voeding die een baby nodig heeft, verschilt altijd per kind. Volgens de kinderarts kun je gemiddeld uitgaan v......
    (202645 x) Lees meer »
  • Zwangerschapssymptomen

    Areola rond tepel wordt donkerder - Dit kan eén van de eerste symptomen zijn. Het kan al eén week na de conceptie verschijnen. Dit symptoom is het gevolg van een toename van het hCG hormoon, welke begint bij implantatie van de bevruch......
    (194337 x) Lees meer »
  • Zwanger worden 30 tips

    Als je een glijmiddel wil gebruiken neem dan bijvoorbeeld PreSeed. Vooral als je 'droog' bent hebben de zaadjes weinig kans en preseed zorgt voor een comfortabele omgeving zodat de zaadjes beter naar boven kunnen zwemmen. Let er in ieder geval op dat......
    (180296 x) Lees meer »
  • 2e trimester (Bloedverlies)

    Het kan gebeuren dat je wat bloedverlies hebt gedurende je tweede trimester. Veelvoorkomende oorzaken zijn groei van de baarmoederhals of ontstekingen. Bloedingen kunnen een bedreiging vormen voor zowel de moeder als het ongeboren kind. De meest......
    (168561 x) Lees meer »
  • Zwangerschap boven de 35

    Vrouwen kiezen er steeds vaker voor om op latere leeftijd (weer) moeder te worden. Dit heeft verschillende redenen; werk en carrière, nog bezig met studie of promotie, nog geen geschikte partner, financiële zorgen, het nog niet aan kinder......
    (144759 x) Lees meer »
  • Tandjes

    De eerste tandjes Over het algemeen krijgen baby's de eerste tandjes tussen de 5 en 9 maanden. Het kan ook eerder of juist veel later gebeuren. Normaal komen eerst de onderste twee snijtandjes door. Hierna volgen de twee middelste bovensnij......
    (140800 x) Lees meer »
  • Ontwikkeling van de foetus

    Een interactief filmpje van de ontwikkeling van je baby. Schuif de sliders om de groei te zien! Het eerste plaatje toont de groei van 0 tot 8 weken, het tweede de groei van 8 tot 40 weken. Op mobiel kan het even duren voor de animatie hieronder vers......
    (139475 x) Lees meer »
  • Regeldagen (Borstvoeding)

    Als je borstvoeding geeft, krijg je vroeg of laat te maken met regeldagen. De melkproductie is dan niet aangepast aan de stijgende vraag van je babytje, en moet dus omhoog. Vaak voelen moeders zich erg onzeker tijdens regeldagen. Het lijkt immers als......
    (134547 x) Lees meer »
  • Doodgeboorte (Verlies)

    Als je na de 16e week bevalt van een levenloos kindje, of een kindje dat tijdens de bevalling overlijdt, heet dat officieel een doodgeboorte. Het is een verdrietige en vaak ook traumatische ervaring voor ouders wanneer hen dit overkomt. Allerlei gevo......
    (127599 x) Lees meer »
  • Slijmprop

    Tijdens de zwangerschap vormt zich een slijmprop in je baarmoedermond. De slijmprop voorkomt infecties van je baarmoeder. De slijmprop zal blijven zitten tot kort voor je bevalling. Als de bevalling er aan komt wordt de baarmoederhals opgerekt en zac......
    (125650 x) Lees meer »
  • Zwangerschapsfabels

    Waar of niet waar? Als een paar moeite heeft met het verwekken van een baby, moet de man los ondergoed dragen. Waar, volgens een onderzoek "Strak ondergoed en sperma kwaliteit". Het verhoogt de testikeltemperatuur tot een punt dat ......
    (125517 x) Lees meer »
  • Slaap (Veilig en onveilig tijdens de zwangerschap)

    Tijdens je zwangerschap heb je misschien meer moeite om in slaap te komen dan normaal. Een grotere buik, maagzuur, zorgen, rugpijn en kortademigheid leiden tot minder slaap. Je kan gefrustreerd raken over het gebrek aan goede slaap. Toch is slaap erg......
    (123043 x) Lees meer »
  • Voorhuidje (Babyverzorging)

    De penis bestaat een stam en een eikel. Het eikeltje is erg gevoelig en wordt beschermd door een dunne huidplooi. Deze huidplooi is rekbaar. Bij sommige jongetjes wordt het eikeltje geheel door de voorhuid bedekt, bij andere jongetjes is het eikeltje......
    (116225 x) Lees meer »
  • Clusteren (Borstvoeding)

    Clusteren is een veel voorkomende term binnen de borstvoedingswereld. Het betekent kort gezegd dat een kind een bepaald deel van de dag, of soms zelfs vaker, kleine beetjes bij je wil drinken. Soms wil een kind continu aan de borst. Het is volkomen n......
    (114280 x) Lees meer »
  • Verkorte baarmoederhals

    Sommige zwangeren horen bij de 20 weken echo dat er sprake is van een mogelijk verkorte baarmoederhals (verkorte cervix). Een verkorte baarmoederhals is korter is dan 30 mm. In Nederland en Vlaanderen wordt de lengte van de baarmoedermond nog ni......
    (113802 x) Lees meer »
  • Navels

    Navels tijdens de zwangerschap Zodra je buik uitzet wordt je navel, -het litteken van je eigen navelstreng-, uitgerekt. Zelfs als je een diepe navel hebt (een `innie`) wanneer je niet zwanger bent, zal je zien dat je navel eerst vlakker wordt......
    (112396 x) Lees meer »
  • Kiezen van het geslacht

    Dr. Landrum Shettles is een pionier in vruchtbaarheidstechnieken. Hij was al heel vroeg betrokken bij experimenten waarbij eicellen in een laboratorium bevrucht konden worden. Hij heeft ook jarenlang onderzoek gedaan naar het beïnvloeden van he......
    (109347 x) Lees meer »
  • Huidveranderingen

    `Zwangerschapsgloed` Je kan een stralende gloed over je gezicht krijgen. Meestal valt het anderen het eerst op. Je gezicht lijkt te blozen doordat je meer bloed hebt tijdens de zwangerschap. Er zit dan ook meer bloed in de vaten onder je wa......
    (107078 x) Lees meer »
  • Zwangerschapstests

    Wanneer kun je een zwangerschapstest doen? Urinetests kunnen een dag voordat de volgende periode start worden gedaan. Bloedtests kunnen zo`n 6 tot 8 dagen na de ovulatie worden gedaan. Alle zwangerschapstests kijken naar een specifiek hormoon in......
    (106266 x) Lees meer »
  • Vaginale infecties (Tests voor de zwangerschap)

    Normaal is de vaginale afscheiding wittig of ietwat doorzichtig van kleur en voelt het slijmerig en plakkerig aan. In de zwangerschap is het normaal dat de hoeveelheid en de dikte van de afscheiding sterk variëren. De meeste vrouwen hebben meer afsc......
    (106174 x) Lees meer »
  • Basale Lichaamstemperatuur

    De basale lichaamstemperatuur (BLT) is je temperatuur op haar laagste punt. Normaal gesproken is dit in de morgen, direct nadat je uit bed gaat. Progesteron verhoogt je temperatuur  Het opschrijven en in een grafiek zetten van de BLT wo......
    (101766 x) Lees meer »
  • Geelzucht

    De baby ziet geel (Geelzucht) De veroorzaker van de gele kleur van de huid en slijmvliezen is de stof bilirubine. Deze stof komt vrij bij de afbraak van rode bloedcellen. De baby heeft vanuit de baarmoeder veel meer rode bloedcellen dan een volw......
    (99244 x) Lees meer »
  • Seks (Veilig en onveilig tijdens de zwangerschap)

    Seks tijdens de zwangerschap De meeste koppels kunnen tijdens de zwangerschap gewoon seks hebben. Je baby wordt beschermd door vruchtwater, de baarmoeder en een spierlaag. De mucusplug beschermt de baarmoeder tegen infecties. Seks tijdens de zw......
    (98956 x) Lees meer »
  • Reflux (Baby)

    Teruggeven is geen spugen Veel pasgeborenen geven mondjes melk terug na de voeding. Het te veel aan melk dat je babytje uit je borst of uit een flesje gezogen, maar niet doorgeslikt heeft, komt er langs zijn mondhoekje weer uit gelopen. Dat be......
    (93575 x) Lees meer »
  • Keizersnede (Bevallen)

    Voor veel vrouwen is het een tegenslag als ze horen dat een keizersnede noodzakelijk is. Je moet verplicht naar het ziekenhuis en dat kan een grote teleurstelling zijn wanneer je graag thuis zou willen bevallen. Wanneer er wordt gekozen voor een keiz......
    (92871 x) Lees meer »
  • Voeten: Pijn tijdens de zwangerschap

    Zwangere vrouwen lopen vaak veel te lang door met pijnlijke voeten, enkels en knieën. Zij accepteren dit als één van de vele kwaaltjes die hen tijdens de zwangerschap nu eenmaal overkomen. Podotherapeut Coreen Smulders: 'Een zwangerschap is e......
    (89894 x) Lees meer »
  • Lage bloeddruk (hypotensie) (Bloeddruk)

    Je bloeddruk is afhankelijk van leeftijd, gewicht en gezondheid. Een gemiddelde bloeddruk is 120/80 (120 over 80). Het eerste getal zegt iets over de systolische druk. Deze geeft aan hoe hoog de druk in de slagaderen is en wanneer het bloed tijdens e......
    (86134 x) Lees meer »
Populaire topics
Populaire blogs

Babynamen zoeken

Jongensnamen | Meisjesnamen | Babynamen top 50