Geelzucht
De veroorzaker van de gele kleur van de huid en slijmvliezen is de stof bilirubine. Deze stof komt vrij bij de afbraak van rode bloedcellen. De baby heeft vanuit de baarmoeder veel meer rode bloedcellen dan een volwassene. De rode bloedcellen leven ook nog eens korter dan bij volwassenen. Er is dus een hele hoge afbraak van rode bloedcellen, waarbij bilirubine vrij komt.
De stof is niet oplosbaar in water, het kan dus niet worden uitgescheiden via de ontlasting of urine. Bilirubine moet eerst door de lever worden omgevormd, zodat het wel oplosbaar in water wordt. Pas dan kan het aan de darmen worden afgegeven via gal en zal het voor een heel groot deel via de ontlasting het lichaam verlaten. Bij een pasgeboren baby is de lever nog niet helemaal rijp. Om die reden kan de baby alle bilirubine nog niet verwerken. Er blijft veel bilirubine achter in het lichaam, wat via het bloed terecht komt in de slijmvliezen en onder de huid van de baby.
Wanneer is geelzucht normaal?
Zeker 50 procent van alle pasgeboren baby's wordt wat gelig binnen de eerste week na de geboorte. Er wordt gesproken over normale (fysiologische) geelzucht, als de gele kleur ontstaat tussen dag 2 en dag 5 na de geboorte. Dit geel zien is tijdelijk en verdwijnt over het algemeen weer na enkele dagen. Bij baby's die borstvoeding krijgen, kan het geel zien wat langer aanhouden, soms wel enkele weken. De baby is meestal bij een normale geelzucht op zijn geelst tussen dag 3 en dag 5 na de geboorte. Hierna neemt de kleur langzaam maar zeker af. Vooropgesteld dat de bilirubine-concentraties niet tot gevaarlijke hoogtes stijgen, is normale geelzucht bij pasgeborenen niet gevaarlijk en heeft het geen restverschijnselen.
Als de baby geel wordt, zal dit de ouders zelf al vaak opvallen. Maar ook de verloskundige en de kraamverzorgende zullen de kleur en de conditie van de baby erg goed in de gaten houden. De baby mag niet te geel worden.
Hoe wordt gecontroleerd of de baby niet te geel is?
Het is heel belangrijk om een gele baby goed in de gaten te houden. Dit is mede omdat een te hoge concentratie aan bilirubine in het bloed, in de hersenen van de baby schade kan veroorzaken.
Daarom let de verloskundige op de volgende belangrijke punten:
- Hoe geel is de baby?
- Zijn het oogwit en de slijmvliezen in de mond ook geel?
- Is de baby alleen in het gezicht geel of ook over het hele lichaam?
- Is de baby verder goed alert en drinkt hij goed?
- Heeft de baby voldoende poepluiers?
Uitslag van het bloed
- Als blijkt dat de concentratie bilirubine normaal is, dan is er niets aan de hand en mag de baby weer naar huis. Er hoeft dan ook geen tweede keer te worden geprikt.
- Soms is de concentratie bilirubine wel hoog, maar weer niet te hoog. De baby mag dan wel weer mee naar huis, maar zal de volgende dag weer moeten worden geprikt. Er wordt dan gekeken of de concentratie bilirubine binnen de normen blijft. Blijkt dat de concentratie niet is gestegen, of zelfs is gedaald, dan hoeft de baby niet opnieuw te worden geprikt.
- Een enkele keer is de concentratie bilirubine erg hoog en moet de baby gelijk worden behandeld. De baby wordt dan opgenomen in het ziekenhuis en wordt onder de blauwe lamp gelegd. Dit blauwe licht zorgt ervoor dat de bilirubine makkelijker wordt omgezet in de stof die via de ontlasting kan worden uitgescheiden.
Kun je geelzucht voorkomen?
Er zijn een paar dingen die je kan doen om te voorkomen dat je baby te geel wordt:
- Voed de baby zo vaak mogelijk. Probeer bij borstvoeding de baby zeker iedere twee uur aan te leggen. Als de baby meer voeding binnen krijgt, heeft hij ook meer ontlasting. Bilirubine wordt voornamelijk via de ontlasting uitgescheiden.
- Probeer de baby vanaf de eerste dag zoveel mogelijk zelf te voeden (borstvoeding), dit om geelzucht te voorkomen of te beperken. Als de baby vanaf dag 1 niet voldoende colostrum binnenkrijgt, zal hij het meconium (de eerste zwarte ontlasting) minder snel kwijtraken. De bilirubine wat in het meconium zit, kan dan terugkomen in het lichaam en zo bijdragen aan hogere bilirubineconcentraties in het bloed.
- Probeer de baby zoveel mogelijk in indirect zonlicht te houden. Je kunt met de kleine voor het raam gaan staan, of bijvoorbeeld het wiegje voor het raam plaatsen. Doe alleen een luiertje (en eventueel een rompertje zonder mouwen) aan bij de baby en laat hem verder bloot (je kunt altijd de verwarming in de kamer wat hoger zetten). Zonlicht breekt bilirubine in de huid af. De baby mag echter nooit buiten aan direct zonlicht worden blootgesteld. Dit in verband met het te snel verbranden van het tere babyhuidje.
- Slechts 2 procent van de bilirubine wordt via de urine uitgescheiden, de resterende 98 procent gaat via de ontlasting. Soms krijg je het advies om de baby water bij te geven, maar dit is dus niet goed. De baby zal dan minder goed aan de borst of uit het flesje drinken, want het maagje is immers al gevuld met water! De ontlasting zal minder frequent worden en er blijft meer bilirubine achter in het lichaam. Weiger dus absoluut als iemand aanraadt om je baby water te geven als hij geel ziet!
Geschreven voor Babybytes door L. Ward, werkzaam als gecertificeerd intensive care neonataal verpleegkundige.
Gerelateerde categorieën (1)
-
Kwaaltjes en aandoeningen 10587 468 volgers, 373 topics28/07/2023 In Zoontje 3 jaar gebeten door een rat in de kinderboerderij. Door Denelientjes
Precies! Zeker niet overdreven in dit geval.28/07/2023 In Zoontje 3 jaar gebeten door een rat in de kinderboerderij. Door Lispeltuut
Hier is ze eens gebeten door een geit. Bloedde flink, dus ik ben er vanuit gegaan dat evt viezigheid niet eens de kans heeft gekregen erin te gaan. Niet naar de dokter geweest en ook geen AB. Bloedde jouw dochter veel? Weet je wat de ratjes daar te eten krijgen? Zo'n ratje is een stuk schoner dan 1tj...
Meest gelezen informatieartikelen
-
1e trimester (Bloedverlies)
Veel vrouwen hebben last van wat licht bloedverlies in het begin van de zwangerschap. Normaal gesproken hebben vrouwen die licht bloedverlies hebben gehad in het eerste trimester geen problemen gedurende de verdere zwangerschap. Een beetje bloedverli......(316015 x) Lees meer » -
Buikkrampjes
Darmkrampjes bij je baby, ze horen erbij. En ja, ze gaan weer over. Maar ondertussen zit je er wel mee... Het kan voor de ouders uitputtend zijn. Je ziet hoeveel pijn je kindje heeft. Het huilen lijkt soms maar niet te stoppen, wat je ook probeert. S......(254151 x) Lees meer » -
Babyvoeding
De eerste zes maanden geven borstvoeding of volledige zuigelingenvoeding je baby normaal gesproken voldoende voedingsstoffen. De hoeveelheid voeding die een baby nodig heeft, verschilt altijd per kind. Volgens de kinderarts kun je gemiddeld uitgaan v......(203018 x) Lees meer » -
Zwangerschapssymptomen
Areola rond tepel wordt donkerder - Dit kan eén van de eerste symptomen zijn. Het kan al eén week na de conceptie verschijnen. Dit symptoom is het gevolg van een toename van het hCG hormoon, welke begint bij implantatie van de bevruch......(194639 x) Lees meer » -
Zwanger worden 30 tips
Als je een glijmiddel wil gebruiken neem dan bijvoorbeeld PreSeed. Vooral als je 'droog' bent hebben de zaadjes weinig kans en preseed zorgt voor een comfortabele omgeving zodat de zaadjes beter naar boven kunnen zwemmen. Let er in ieder geval op dat......(180544 x) Lees meer » -
2e trimester (Bloedverlies)
Het kan gebeuren dat je wat bloedverlies hebt gedurende je tweede trimester. Veelvoorkomende oorzaken zijn groei van de baarmoederhals of ontstekingen. Bloedingen kunnen een bedreiging vormen voor zowel de moeder als het ongeboren kind. De meest......(169028 x) Lees meer » -
Zwangerschap boven de 35
Vrouwen kiezen er steeds vaker voor om op latere leeftijd (weer) moeder te worden. Dit heeft verschillende redenen; werk en carrière, nog bezig met studie of promotie, nog geen geschikte partner, financiële zorgen, het nog niet aan kinder......(145183 x) Lees meer » -
Tandjes
De eerste tandjes Over het algemeen krijgen baby's de eerste tandjes tussen de 5 en 9 maanden. Het kan ook eerder of juist veel later gebeuren. Normaal komen eerst de onderste twee snijtandjes door. Hierna volgen de twee middelste bovensnij......(141078 x) Lees meer » -
Ontwikkeling van de foetus
Een interactief filmpje van de ontwikkeling van je baby. Schuif de sliders om de groei te zien! Het eerste plaatje toont de groei van 0 tot 8 weken, het tweede de groei van 8 tot 40 weken. Op mobiel kan het even duren voor de animatie hieronder vers......(139815 x) Lees meer » -
Regeldagen (Borstvoeding)
Als je borstvoeding geeft, krijg je vroeg of laat te maken met regeldagen. De melkproductie is dan niet aangepast aan de stijgende vraag van je babytje, en moet dus omhoog. Vaak voelen moeders zich erg onzeker tijdens regeldagen. Het lijkt immers als......(134758 x) Lees meer » -
Doodgeboorte (Verlies)
Als je na de 16e week bevalt van een levenloos kindje, of een kindje dat tijdens de bevalling overlijdt, heet dat officieel een doodgeboorte. Het is een verdrietige en vaak ook traumatische ervaring voor ouders wanneer hen dit overkomt. Allerlei gevo......(127962 x) Lees meer » -
Slijmprop
Tijdens de zwangerschap vormt zich een slijmprop in je baarmoedermond. De slijmprop voorkomt infecties van je baarmoeder. De slijmprop zal blijven zitten tot kort voor je bevalling. Als de bevalling er aan komt wordt de baarmoederhals opgerekt en zac......(126085 x) Lees meer » -
Zwangerschapsfabels
Waar of niet waar? Als een paar moeite heeft met het verwekken van een baby, moet de man los ondergoed dragen. Waar, volgens een onderzoek "Strak ondergoed en sperma kwaliteit". Het verhoogt de testikeltemperatuur tot een punt dat ......(125710 x) Lees meer » -
Slaap (Veilig en onveilig tijdens de zwangerschap)
Tijdens je zwangerschap heb je misschien meer moeite om in slaap te komen dan normaal. Een grotere buik, maagzuur, zorgen, rugpijn en kortademigheid leiden tot minder slaap. Je kan gefrustreerd raken over het gebrek aan goede slaap. Toch is slaap erg......(123239 x) Lees meer » -
Voorhuidje (Babyverzorging)
De penis bestaat een stam en een eikel. Het eikeltje is erg gevoelig en wordt beschermd door een dunne huidplooi. Deze huidplooi is rekbaar. Bij sommige jongetjes wordt het eikeltje geheel door de voorhuid bedekt, bij andere jongetjes is het eikeltje......(116575 x) Lees meer » -
Clusteren (Borstvoeding)
Clusteren is een veel voorkomende term binnen de borstvoedingswereld. Het betekent kort gezegd dat een kind een bepaald deel van de dag, of soms zelfs vaker, kleine beetjes bij je wil drinken. Soms wil een kind continu aan de borst. Het is volkomen n......(114420 x) Lees meer » -
Verkorte baarmoederhals
Sommige zwangeren horen bij de 20 weken echo dat er sprake is van een mogelijk verkorte baarmoederhals (verkorte cervix). Een verkorte baarmoederhals is korter is dan 30 mm. In Nederland en Vlaanderen wordt de lengte van de baarmoedermond nog ni......(114303 x) Lees meer » -
Navels
Navels tijdens de zwangerschap Zodra je buik uitzet wordt je navel, -het litteken van je eigen navelstreng-, uitgerekt. Zelfs als je een diepe navel hebt (een `innie`) wanneer je niet zwanger bent, zal je zien dat je navel eerst vlakker wordt......(112680 x) Lees meer » -
Kiezen van het geslacht
Dr. Landrum Shettles is een pionier in vruchtbaarheidstechnieken. Hij was al heel vroeg betrokken bij experimenten waarbij eicellen in een laboratorium bevrucht konden worden. Hij heeft ook jarenlang onderzoek gedaan naar het beïnvloeden van he......(109647 x) Lees meer » -
Huidveranderingen
`Zwangerschapsgloed` Je kan een stralende gloed over je gezicht krijgen. Meestal valt het anderen het eerst op. Je gezicht lijkt te blozen doordat je meer bloed hebt tijdens de zwangerschap. Er zit dan ook meer bloed in de vaten onder je wa......(107286 x) Lees meer » -
Zwangerschapstests
Wanneer kun je een zwangerschapstest doen? Urinetests kunnen een dag voordat de volgende periode start worden gedaan. Bloedtests kunnen zo`n 6 tot 8 dagen na de ovulatie worden gedaan. Alle zwangerschapstests kijken naar een specifiek hormoon in......(106534 x) Lees meer » -
Vaginale infecties (Tests voor de zwangerschap)
Normaal is de vaginale afscheiding wittig of ietwat doorzichtig van kleur en voelt het slijmerig en plakkerig aan. In de zwangerschap is het normaal dat de hoeveelheid en de dikte van de afscheiding sterk variëren. De meeste vrouwen hebben meer afsc......(106449 x) Lees meer » -
Basale Lichaamstemperatuur
De basale lichaamstemperatuur (BLT) is je temperatuur op haar laagste punt. Normaal gesproken is dit in de morgen, direct nadat je uit bed gaat. Progesteron verhoogt je temperatuur Het opschrijven en in een grafiek zetten van de BLT wo......(102083 x) Lees meer » -
Seks (Veilig en onveilig tijdens de zwangerschap)
Seks tijdens de zwangerschap De meeste koppels kunnen tijdens de zwangerschap gewoon seks hebben. Je baby wordt beschermd door vruchtwater, de baarmoeder en een spierlaag. De mucusplug beschermt de baarmoeder tegen infecties. Seks tijdens de zw......(99617 x) Lees meer » -
Geelzucht
De baby ziet geel (Geelzucht) De veroorzaker van de gele kleur van de huid en slijmvliezen is de stof bilirubine. Deze stof komt vrij bij de afbraak van rode bloedcellen. De baby heeft vanuit de baarmoeder veel meer rode bloedcellen dan een volw......(99523 x) Lees meer » -
Reflux (Baby)
Teruggeven is geen spugen Veel pasgeborenen geven mondjes melk terug na de voeding. Het te veel aan melk dat je babytje uit je borst of uit een flesje gezogen, maar niet doorgeslikt heeft, komt er langs zijn mondhoekje weer uit gelopen. Dat be......(93754 x) Lees meer » -
Keizersnede (Bevallen)
Voor veel vrouwen is het een tegenslag als ze horen dat een keizersnede noodzakelijk is. Je moet verplicht naar het ziekenhuis en dat kan een grote teleurstelling zijn wanneer je graag thuis zou willen bevallen. Wanneer er wordt gekozen voor een keiz......(93051 x) Lees meer » -
Voeten: Pijn tijdens de zwangerschap
Zwangere vrouwen lopen vaak veel te lang door met pijnlijke voeten, enkels en knieën. Zij accepteren dit als één van de vele kwaaltjes die hen tijdens de zwangerschap nu eenmaal overkomen. Podotherapeut Coreen Smulders: 'Een zwangerschap is e......(90234 x) Lees meer » -
Lage bloeddruk (hypotensie) (Bloeddruk)
Je bloeddruk is afhankelijk van leeftijd, gewicht en gezondheid. Een gemiddelde bloeddruk is 120/80 (120 over 80). Het eerste getal zegt iets over de systolische druk. Deze geeft aan hoe hoog de druk in de slagaderen is en wanneer het bloed tijdens e......(86419 x) Lees meer »
Uitslag, bultjes en vlekkenwijzer
Aan de uitslag op de huid van je kind kun je vaak zien waar het last van heeft. Is het een kinderziekte, zijn het warmtepukkeltjes of is het toch een allergie? In onderstaande 'Vlekkenwijzer' zie je een beschrijving van verschillende soorten ......
(920301 x) Lees meer »
Populaire topics
-
Mijn zoontje van net 4 heeft iemand ideeën die me kunnen helpen?
Van Trotstemam89 In V&A
22 1226 2 dagen
Populaire blogs
Gerelateerde topics