Wist je dat 1 op de 5 vrouwen te maken krijgt met een zwangerschaps- of postnatale depressie? Je zou denken dat zwanger zijn of een baby krijgen alleen maar pure gelukzaligheid is. Maar eerlijk? Soms voelt het helemaal niet zo. Je kunt dolblij zijn met je kleintje, en toch overvallen worden door somberheid, angst en onzekerheid. En dat is helemaal niet gek.
Volgens perinataal psychiater Titia Hompes is een zogenoemde perinatale depressie iets wat veel vaker voorkomt dan we denken. Het gaat om depressieve klachten die ontstaan tijdens de zwangerschap of binnen het eerste jaar na de geboorte.
Hoe herken je een perinatale depressie?
De klachten lijken veel op een 'gewone' depressie:
Je voelt je somber en leeg.
Dingen die je eerst leuk vond, doen je niets meer.
Je slaapt slecht (of juist veel te veel).
Je piekert, hebt schuldgevoelens en soms zelfs sombere gedachten over het leven zelf.
Je lichaam verandert, je leven staat op z'n kop en ineens moet je de rol van moeder oppakken. Geen wonder dat dit een kwetsbare tijd is. "Je hele identiteit verschuift in een paar maanden," legt Hompes uit. "Dat is intens, en maakt je vatbaar voor psychische klachten."
Waarom overkomt het sommige vrouwen wel en anderen niet?
Een perinatale depressie kan iedereen treffen, maar er zijn wel risicofactoren:
Erfelijkheid: komt depressie in je familie voor?
Heb je eerder zelf een depressie gehad?
Hormonale en immuunveranderingen na de bevalling kunnen meespelen.
Hompes legt uit dat je immuunsysteem tijdens de zwangerschap wordt onderdrukt om je baby niet ‘aan te vallen’ (baby’s zijn immers voor de helft ‘vreemd DNA’). Na de bevalling veert je immuunsysteem weer terug, en die verandering gaat niet bij iedereen soepel.
Wat kun je eraan doen?
Gelukkig is een perinatale depressie meestal goed te behandelen. Denk aan:
Psychotherapie (zoals gesprekken met een psycholoog)
Medicatie (alleen als dat echt nodig is)
Extra aandacht voor de band met je baby en je partner
Een belangrijke tip? Een sterk netwerk van familie, vrienden en zorgverleners kan een wereld van verschil maken. "It takes a village to raise a child," zegt Hompes niet voor niets.
Kan het vanzelf overgaan?
Soms wel, maar vaak ook niet. En uitstellen is geen goed idee: 30% van de vrouwen die geen hulp zoeken, blijft een jaar later nog steeds depressief. Dus voel je je slecht? Trek meteen aan de bel! Praat erover met je verloskundige, huisarts of iemand die je vertrouwt.
Heeft het invloed op je baby?
Een onbehandelde depressie kan niet alleen zwaar zijn voor jou, maar ook invloed hebben op je kindje: grotere kans op vroeggeboorte of een lager geboortegewicht en moeizamere hechting in de eerste levensjaren. Maar maak je niet gek: het ouderschap hoeft niet perfect te zijn. "Goed genoeg is écht goed genoeg," benadrukt Hompes. Liefde, aandacht en steun zijn het allerbelangrijkst.
Wat kan de omgeving doen?
Voor je omgeving: wees niet bang om te vragen hoe het echt gaat. Niet alleen: "Wat is het geslacht?" of "Slaapt hij al door?" Maar ook: "Hoe voel jij je?", "Krijg je genoeg hulp?" of "Kan ik iets voor je doen?"
Actief luisteren en iemand aanmoedigen om hulp te zoeken, kan levens veranderen. Beluister nu de podcast 'Tot het je overkomt'.
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Reageer op dit artikel
reacties (0)