De man met het gat

In Rotterdam staat een beeld van Zadkine: ‘De verwoeste Stad’. Ik ken het beeld van kind af aan onder verbasterende bijnaam ‘De man met het gat’.  Het beeld herinnert aan het gebombardeerde Rotterdam tijdens de verschrikkelijke Tweede Wereldoorlog. Zadkine die het beeld ontwierp zei erover: 'Het [beeld] wil het menselijk lijden belichamen dat een stad moest ondergaan die slechts, met Gods genade, wilde leven en bloeien als een woud. Een kreet van afschuw om de onmenselijke wreedheid van dit beulswerk.'

Voor mij ligt de betekenis van het beeld sinds kort niet meer in het gedenken van het bombardement, maar in zijn uiterlijk en voor mij passende bijnaam. Hiermee voel ik me verbonden en is een zo passend met hoe ik mijzelf ervaar. Ik heb ook een gat in mijn lichaam, een gat in mijn hart. Een heel groot gat.

Ik heb geen kinderen. Bijna al onze energie hebben we erin gestoken, mijn man en ik. 5 jaar later staan we nog steeds met lege handen en is de nachtmerrie werkelijkheid geworden. De kansen zijn vervlogen, de artsen kregen gelijk. ‘Er zal een groot wonder moeten gebeuren om een poging te laten slagen’. Sindsdien horen wij bij de groep ‘ongewenst kinderloze’. Na 5 jaren zeg ik het hardop. Wij, kinderloos. Verschrikkelijk!

Onze omgeving kent onze geschiedenis en sommige ook onze ervaringen. Tijdens de eerste stappen in het medisch circuit waren we nog wat gesloten, maar gaandeweg vertelden we er meer en vaker over. Aan familie en vrienden, aan collega’s. Belangstellend en meelevend waren sommige reacties als we weer een klap te verwerken hadden. Ons verhaal kenden weinig nieuwe kanten: We kunnen nog steeds niet beginnen, de uitslagen zijn slecht, de kansen zo minimaal. Maar we gingen door; van Zeeland, naar Gent en door naar Groningen. Keer op keer gingen we nieuwe onderzoeken in en werden er allerlei oplossingen voorgeschoteld. Die uiteindelijk weer veranderden in een pijnlijke mislukking.  Toen we vanuit Groningen de definitieve klap te verwerken kregen: Het kán echt niet…

Er werd even meelevend geknikt toen we vertelden niet door te kunnen gaan. Even, want voor de mensen in onze omgeving stond deze punt er dan ook direct. En het werd stil. Doodstil. 

Niemand vraagt meer hoe het met ons gaat. Niemand lijkt te begrijpen dat op je 27e levensjaar horen dat je –naar de uitslagen van de medici – nooit moeder zal worden, niet automatisch samengaat met het opgeven van je kinderwens. Wat denken die mensen wel niet? Jammer, vervelend, maar nu weer over tot de orde van de dag?

Ik kan je uit ervaring vertellen, zo werkt het niet! Waar we zo lang voor gebeden hebben, zo naar verlangd en op gehoopt hebben, blijkt een verloren zaak. Er zal ons huis nooit een wiegje gevonden worden. De confrontaties met anderen, waar het allemaal zo makkelijk lijkt te gaan, zijn moeilijk. In alles wat wij doen zit een gat; op vakantie gaan, avondeten bij mijn ouders, horen dat een zus of vriendin zwanger is. Niemand beseft hoe afschuwelijk mijn verdriet is. Ik voel me alleen en ik vraag me af of ik dit zal overleven…

Ik moet vaak denken aan de ‘man met het gat’. Alleen, waar de man van het beeld wordt gekenmerkt door het gat, is mijn gemis onzichtbaar.