Prenataal kolven klinkt voor de één als een goede voorbereiding, voor de ander als onzin. Toch is het een onderwerp dat steeds vaker voorbijkomt in gesprekken tussen zwangeren, kraamverzorgenden en lactatiekundigen. Wat is het precies? Waarom zou je het doen? En… moet je het eigenlijk wel willen?
Lactatiekundige én borstweefseltherapeut Geerte van den Broek van de Borstvoeding Academie deelt verrassende en geruststellende inzichten met ons.
Waarom zou je prenataal kolven?
Volgens Van den Broek is prenataal kolven vooral iets dat je doet met een doel. “Prenataal kolven kan helpen om alvast een klein voorraadje colostrum te verzamelen”, legt ze uit. “Dat is vooral fijn wanneer je verwacht dat je baby misschien wat extra voeding nodig heeft in de eerste dagen, bijvoorbeeld bij medicatiegebruik, een medische indicatie of een eerdere ervaring met bijvoeden.” Maar dat is niet het enige voordeel. “Daarnaast helpt het vrouwen om al vóór de bevalling vertrouwd te raken met hun borsten, melk en het proces van kolven. Dat geeft veel rust en zelfvertrouwen.”
Belangrijk detail: het is geen universeel advies. “We adviseren dit als lactatiekundige echt alleen te doen als er een medische indicatie is. Je mag dit altijd met je lactatiekundige overleggen.”
Vanaf wanneer kun je veilig beginnen?
De gouden richtlijn is helder: 37 weken zwangerschap. “Dat is het moment waarop de zwangerschap à terme is.” Dit betekent dat je baby officieel voldragen is. Vanaf 37 weken is de kans op complicaties kleiner, zijn de longen meestal klaar voor het leven buiten de baarmoeder en wordt je lichaam als ‘klaar voor de bevalling’ beschouwd. Daarom is dit voor de meeste vrouwen een veilige grens om (als er een medische reden voor is) met prenataal kolven te starten. “Eerder beginnen kan soms, maar dat is echt maatwerk en moet altijd in overleg met een zorgverlener.”
Wanneer moet je het juist níét doen?
Prenataal kolven is níét voor iedereen, benadrukt de lactatiekundige. “Bij een verhoogd risico op vroeggeboorte, bloedverlies in de zwangerschap, placenta-problemen of als er medische redenen zijn om stimulatie te vermijden, raad ik het zelfs af.” Maar ook mentale grenzen tellen: “Wanneer iemand zich er simpelweg niet prettig bij voelt, is dat een volledig geldige reden om het niet te doen.”
En dan nog een hardnekkige angst: wekt het de bevalling op? Volgens Van den Broek niet: “Het is niet zo dat de bevalling wordt opgewekt door tepelstimulatie. Je mag namelijk ook gewoon intiem zijn met je partner of een groter kindje aan de borst voeden. Mocht je het idee hebben dat het wat opwerkt, dan gaat het meestal om milde contracties die vanzelf wegzakken zodra je stopt.”
De voordelen: van rust tot darmgezondheid
Prenataal kolven kan absoluut voordelen bieden, maar ze blijft realistisch én genuanceerd. “Voor moeders geeft het vaak meer vertrouwen, meer kennis en daardoor minder stress rondom de voeding in de eerste dagen.” Ook voor baby’s kan het helpend zijn, benadrukt ze. “Je hebt colostrum beschikbaar als er onverwachts bijgevoed moet worden. Daardoor kun je kunstvoeding vaak vermijden en dat beschermt zowel de borstvoedingsrelatie als de darmen van de baby.”
Toch plaatst ze een belangrijke kanttekening: “Weet wel dat je niet standaard moet denken: dan kan ik bijvoeden met mijn eigen melk. Juist de stimulatie in de eerste dagen is enorm belangrijk. De gekolfde colostrum is dus echt een noodrantsoen.” Om wat extra vertrouwen te krijgen, kun je tijdens je zwangerschap een cursus volgen over hoe je de borstvoeding na de geboorte goed op gang helpt.
Helpt het om de borstvoeding sneller op gang te brengen?
Het antwoord is: een beetje. “Het helpt zeker bij de hormonale voorbereiding, maar het is geen garantie voor een snellere melkproductie. De grootste winst zit in het vertrouwen en de kennis over je borsten.”
Hoe begin je met prenataal kolven?
En stel het is in jouw situatie een goed idee om prenataal te kolven, hoe en waarmee begin je dan? Met je handen of gelijk al een hand- of elektrische borstkolf? Hier is Van den Broek heel duidelijk: “Je begint altijd met handkolven. Dat is het meest effectief voor colostrum en bovendien zacht voor je lichaam. Een kolfapparaat is niet nodig en kan zelfs minder effectief zijn in deze fase.”
De minuscule hoeveelheid colostrum vang je op in een klein spuitje of cupje. Een verzamelsetje kan handig zijn, bijvoorbeeld een colostrum collectors.
Misverstanden over prenataal kolven
Tot slot bestaan er nogal wat misverstanden over prenataal kolven. Zo denken sommige mensen dat je daarmee 'de melk al opmaakt', maar volgens de lactatiekundige is dat absoluut niet waar: je lichaam maakt steeds opnieuw aan wat het nodig heeft. Ook het idee dat prenataal kolven alleen zinvol is als je later gaat bijvoeden, klopt niet. Het levert juist ook waardevolle voordelen op zoals meer vertrouwen, meer kennis en een rustige start voor zowel moeder als baby.
Kortom: begin nooit zomaar met prenataal kolven, maar overleg altijd met een lactatiekundige om te bepalen wat in jouw situatie écht passend en goed voor jou en je kindje is.
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Demi Schoenmakers is moeder en online redacteur voor onder andere BabyBytes, Libelle en Women's Health. Met een scherp oog en een luisterend oor zoekt ze naar verhalen die de lezer prikkelen. Of het nu gaat om gezondheid, lifestyle of opvoeding; ze probeert haar artikelen op een toegankelijke en boeiende manier over te brengen.
Reageer op dit artikel
reacties (0)