Na je 35e wordt het vaak wat lastiger om zwanger te raken. Tot nu toe werd vooral gedacht dat dit kwam doordat de kwaliteit van de eicellen achteruitgaat. Maar nieuw onderzoek laat zien dat er meer speelt. Ook de cellen, zenuwen en het bindweefsel rondom de eicellen blijken een grote rol te spelen bij het rijpen van de eicellen en het tempo waarin de vruchtbaarheid afneemt.
Om dit te onderzoeken, ontwikkelden wetenschappers een slimme 3D-beeldvormingstechniek. Daarmee konden ze de eierstokken van muizen en mensen van binnen bekijken, zónder ze in plakjes te hoeven snijden. Zo kregen ze een compleet beeld van wat er precies verandert als vrouwen ouder worden.
Nieuwe inzichten
Bij muizen die ongeveer te vergelijken zijn met vrouwen van 30 tot 40 jaar, zagen de onderzoekers dat er minder eicellen waren, zowel onrijpe als rijpende. En bij menselijke eierstokken deden ze een opvallende ontdekking: de eicellen liggen niet netjes verspreid, maar in clusters, met daartussen gebieden zonder eicellen. Naarmate vrouwen ouder worden, worden die clusters minder dicht. Dat wijst erop dat de omgeving van een eicel misschien bepaalt hoe lang en goed ze haar werk kan doen.
Elf soorten cellen
De onderzoekers analyseerden bijna 100.000 cellen uit muizen en mensen en ontdekten uiteindelijk elf verschillende celtypen in de eierstokken. Een verrassende vondst waren de gliacellen, cellen die normaal gesproken vooral in de hersenen voorkomen en daar met zenuwfuncties te maken hebben.
Veroudering van de eierstokken
Ook zagen de wetenschappers dat bindweefselcellen in de eierstokken veranderen naarmate iemand ouder wordt. Ze veroorzaken eerder ontstekingen en littekens dan vergelijkbare cellen in andere organen. “Eierstokveroudering draait niet alleen om de eicellen zelf, maar om het hele ecosysteem eromheen: cellen, zenuwen, bloedvaten en bindweefsel,” zegt Laird.
Muizen als model
Hoewel muizen natuurlijk een andere levenscyclus hebben dan mensen, blijken ze tóch een goed model voor onderzoek naar eierstokken. De overeenkomsten die de onderzoekers vonden, kunnen helpen om te begrijpen hoe het verouderingsproces bij vrouwen werkt, en hoe we het misschien kunnen vertragen.
Hoop voor de toekomst
Het uiteindelijke doel? Medicijnen of behandelingen ontwikkelen die de veroudering van de eierstokken afremmen. Dat zou niet alleen de vruchtbaarheid kunnen verlengen, maar ook helpen om ziekten zoals hart- en vaatziekten, die vaker voorkomen na de menopauze, te voorkomen. “Het geheim van een gezonde veroudering zou wel eens in de eierstokken kunnen liggen,” concludeert Laird.
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Reageer op dit artikel
reacties (0)