De ontwikkeling van je baby verloopt in zijn eigen tempo, maar soms valt op dat je kindje zich anders gedraagt dan leeftijdsgenootjes. Misschien lacht hij of zij weinig, maakt nauwelijks oogcontact of lijkt geen troost te zoeken. Dit kunnen signalen van autisme zijn, al betekent dit niet direct dat je baby daadwerkelijk autisme heeft. Maar wat is autisme precies, en hoe herken je het op jonge leeftijd?
Wat is autisme?
Autisme, ook wel Autisme Spectrum Stoornis (ASS) genoemd, is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis. Dit betekent dat de informatieverwerking in de hersenen anders verloopt, wat invloed heeft op sociale vaardigheden, communicatie en gedrag. Hoe autisme zich uit, verschilt per persoon. Sommige kinderen ervaren weinig beperkingen, terwijl het voor anderen een grote invloed heeft op hun dagelijks leven.
Baby’s en kinderen met autisme vinden het vaak lastig om oogcontact te maken, gezichtsuitdrukkingen te begrijpen en sociale interacties aan te gaan. Daarnaast kunnen ze een sterke voorkeur hebben voor herhalende bewegingen of routines. Denk aan steeds met hetzelfde speeltje spelen, handen fladderen bij emoties of heen en weer wiegen.
Wat is de oorzaak van autisme?
De precieze oorzaak van autisme is nog niet bekend. Wel is duidelijk dat erfelijke factoren een belangrijke rol spelen. Er wordt ook onderzocht of omgevingsfactoren in de baarmoeder of na de geboorte invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van autisme.
Waarom is vroege herkenning belangrijk?
De diagnose ‘autisme’ wordt bij baby’s zelden gesteld, omdat ieder kind zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo ontwikkelt. Toch kan het nuttig zijn om al vroeg alert te zijn op signalen. Hoe eerder autisme wordt herkend, hoe beter ouders en zorgverleners het kind kunnen begeleiden. Dit kan helpen om frustraties te verminderen, structuur te bieden en de ontwikkeling te ondersteunen.
Vroege signalen van autisme bij baby’s
Het herkennen van autisme bij baby’s is lastig, maar vanaf ongeveer 12 maanden kunnen er subtiele aanwijzingen zijn:
Signalen bij baby’s tot 1 jaar:
Weinig of geen oogcontact maken
Niet (glim)lachen naar anderen
Niet brabbelen rond 9 maanden
Geen interesse tonen in andere mensen
Geen reactie geven wanneer je zijn naam zegt
Niet wijzen, zwaaien of andere gebaren maken
Signalen bij baby’s tussen 1 en 2 jaar:
Geen losse woordjes gebruiken rond 16 maanden
Geen twee-woordzinnen maken rond 2 jaar
Geen fantasiespel spelen, zoals een knuffel voeren of doen alsof hij telefoneert
Herhaalde bewegingen maken, zoals wiegen of handen fladderen
Terugval in ontwikkeling: eerder geleerde vaardigheden of woordjes verdwijnen ineens
Wat kun je doen als je je zorgen maakt?
Ouders voelen vaak intuïtief aan dat hun kindje zich anders ontwikkelt. Merk je dat je baby weinig contact zoekt, niet brabbelt of bepaalde vaardigheden niet oppakt? Dan is het goed om dit te bespreken met het consultatiebureau of de huisarts. Zij kunnen beoordelen of er reden is voor verder onderzoek. Soms spelen andere factoren een rol, zoals verminderd gehoor of een andere ontwikkelingsachterstand.
Vroege herkenning en ondersteuning kunnen een groot verschil maken.
Wil je meer weten over autisme? Kijk dan op de websites van het Landelijk Netwerk Autisme en de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA).
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!