Babyheupjes zijn nog zó klein, maar achter dat schattige gewiebel van die beentjes kan iets schuilgaan wat je als ouder liever niet mist: heupdysplasie. Dit klinkt als een ingewikkelde medische term (en dat is het ook een beetje), maar het komt vaker voor dan je denkt, vooral bij baby's.
Gelukkig is het goed te behandelen, maar het op tijd ontdekken is dan cruciaal. Hoe eerder je erbij bent, hoe simpeler de oplossing. Kinderfysiotherapeut Steffie Schoenmakers legt uit wat je móét weten over deze stille, maar belangrijke kwaal.
Wat is heupdysplasie precies?
“Heupdysplasie is een aandoening waarbij het heupgewricht zich niet goed heeft ontwikkeld”, vertelt Schoenmakers. “Bij een gezonde heup zit de kop van het dijbeen stevig in de heupkom. Bij heupdysplasie is de heupkom te ondiep of staat die niet goed om de heupkop heen, waardoor de heupkop gemakkelijk kan verschuiven of zelfs uit de kom kan raken." Dat klinkt heftig en dat ís het ook als het lang onopgemerkt blijft. In de meeste gevallen wordt het vroeg gespot en is een simpele behandeling genoeg om latere ellende te voorkomen.
Wie lopen het meest risico?
Sommige baby’s hebben net wat meer kans op een eigenwijze heup. Meisjes lopen daarbij – letterlijk en figuurlijk – een streepje achter: zij hebben vaker heupdysplasie dan jongens. Ook baby’s die in stuit hebben gelegen, kindjes uit families waarin het vaker voorkomt of baby’s die in de buik minder bewegingsruimte hadden, bijvoorbeeld door weinig vruchtwater, lopen extra risico. “Het komt vaker voor dan je denkt”, benadrukt ze.
Hoe herken je heupdysplasie?
Let op, dit zijn de signalen die jij als ouder kunt spotten — en nee, je hoeft geen arts te zijn om ze te zien.
Bij baby’s:
Niet-symmetrische huidplooitjes bij de billen of liezen.
Eén beentje lijkt korter.
Beentjes spreiden gaat moeilijk, vooral bij één kant.
Je hoort een klikje of knakje bij het bewegen van de heup.
Het ene beentje beweegt veel minder dan het andere.
Bij peuters/kleuters:
Je kind begint later met lopen.
Het waggelt opvallend of loopt mank.
Het klaagt (of moppert) over pijn in heup, lies of knie.
“Als je één of meer van deze signalen ziet, trek dan meteen aan de bel,” zegt de kinderfysiotherapeut. “Hoe sneller je erbij bent, hoe soepeler de behandeling meestal verloopt.” Dus onderneem actie, ook als je twijfelt. "Ouders zien vaak meer dan ze denken. Je hoeft geen expert te zijn. Als iets je opvalt, vraag het gewoon na. Liever tien keer voor niks, dan één keer te laat.”
Hoe wordt het ontdekt?
Bij het consultatiebureau wordt hier gelukkig scherp op gelet. En als je baby een verhoogd risico heeft, bijvoorbeeld door een stuitligging, volgt standaard een echo van de heupjes. “Die screening is goud waard", zegt Schoenmakers. “Want hoe eerder je het ontdekt, hoe makkelijker het is om het te corrigeren.”
Wat kun je eraan doen?
In de meeste gevallen is een spreidbroekje de oplossing. Klinkt misschien wat ouderwets, maar het werkt. “Zo’n Pavlik-bandage zorgt ervoor dat de heupkop goed in de kom blijft terwijl het gewricht zich verder ontwikkelt", legt de kinderfysiotherapeut uit. Is je kind al wat ouder of is de dysplasie ernstiger? Dan kan een gipsbroek of zelfs een operatie nodig zijn. Daarom geldt: hoe eerder je het ontdekt, hoe beter.
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Demi Schoenmakers is moeder en online redacteur voor onder andere BabyBytes, Libelle en Women's Health. Met een scherp oog en een luisterend oor zoekt ze naar verhalen die de lezer prikkelen. Of het nu gaat om gezondheid, lifestyle of opvoeding; ze probeert haar artikelen op een toegankelijke en boeiende manier over te brengen.
Reageer op dit artikel
reacties (0)