Omdat er in Nederland geen plek was op een Neonatale Intensice Care (NICU), werd BabyBytes-lezeres Jovana overgeplaatst naar het buitenland. Maar dat had grote gevolgen. ‘Mijn verblijfkosten in een zorghotel in België werden in eerste instantie keihard afgewezen door mijn zorgverzekering.’
“Ik was superblij toen ik ontdekte dat ik zwanger was. Ondanks mijn misselijkheid kon ik nog veel belangstelling opbrengen voor de hele zwangerschap. Mijn dromen over een baby namen vastere vormen aan en het zien van de echo’s maakte de baby al zo concreet.
Mijn zwangerschap verliep verder zonder bijzonderheden. Met 28 weken had ik thuis nog een leuke fotoshoot voor het magazine ‘Kindje op komst’. De fotografe die mij kwam fotograferen was zelf ook zwanger. Wij beiden keken er naar uit om binnenkort moeder te worden.”
Zomervakantie
“Tijdens mijn zomervakantie aan de Adriatische Zee, met azuurblauw water en rotsstranden probeerde ik zoveel mogelijk te genieten van de prachtige omgeving, afgewisseld met ontspannen in het hotel, afkoelen in het kraakhelder zeewater en wandelen over de boulevard, de haven met de romantische waterkant, het oude stadscentrum en de talloze idyllische stranden. Ik ben een liefhebber van zon, zee en strand. Ontspanning en cultuur, dat ging hier bovendien goed samen!
Maar na enkele dagen kreeg ik last van stekende hoofdpijn en oedeem in mijn gelaat, handen, voeten en benen. Mijn gezwollen voeten pasten niet meer in de gekleurde zomerschoentjes en deze werden al snel ingewisseld voor slippers en zwarte elastische waterschoenen. Wanneer ik naar mijn onderbenen en voeten keek zag ik de benen van een ‘hippo’ in close up. Overdag hield ik mijn gezwollen voeten/enkels/onderbenen zoveel mogelijk in de lucht of in het zeewater. Ze voelden meer en meer pijnlijk aan. Mensen die mij zagen zeiden dat dit bij een zwangerschap en de warmte hoorde.”
Het viel allemaal niet mee, maar ik probeerde toch te genieten van een welverdiende vakantie in het buitenland in mijn tweede trimester. In het eerste trimester had ik last van misselijkheid en later in een trimester zou ik steeds minder mobiel worden door een dikke buik. Dus nu was mijn babymoon prima uitgekozen, dacht ik.
Vanuit de Adriatische kust reden wij met de auto verder naar de Dolomieten in noord Italië. In de Dolomieten was het ook warm maar ik kon mij dagelijks flink afkoelen in ijskoude bergmeren. Uren stond ik in het water te turen naar mijn gezwollen onderkant in de hoop dat het zou verminderen. Tegen het einde van de zomervakantie viel het mij steeds vaker op dat ik minder plaste dan normaal en ik was vaker benauwd.”
Torenhoge bloeddruk
“Bij terugkomst in Nederland ben ik ’s maandags nog gaan werken, maar dinsdagochtend besloot ik de huisarts te bezoeken. Die ontdekte dat ik eiwitverlies in mijn urine had met een torenhoge bloeddruk en verwees mij direct door naar het (algemeen) ziekenhuis.
Een te hoge bloeddruk is om verschillende redenen niet wenselijk. Tijdens een zwangerschap kleven er risico’s aan. Het is de vraag of een minder goed ontwikkelde placenta ten grondslag ligt aan het ontwikkelen van zwangerschapshypertensie of dat de verhoogde druk in de vaten juist voor een minder goed functioneren van de placenta zorgt. En wanneer de placenta niet goed functioneert, krijgt de ongeboren baby in eerste instantie minder voedingsstoffen via de navelstreng en vervolgens minder zuurstof. Maar dat wist ik toen allemaal niet.
In het ziekenhuis werd na verder onderzoek het vermoeden van zwangerschapsvergiftiging hardop uitgesproken, er volgde een spoed opname op de Day Care afdeling met strenge bedrust, een 24 uurs bloeddrukmeting en weinig communicatie.”
Overplaatsing naar academisch ziekenhuis
“Twee dagen na de opname deelde de dienstdoende gynaecoloog mee dat ik overgebracht moest worden naar een academisch ziekenhuis, want hier in een algemeen ziekenhuis konden ze mij en het ongeboren kindje niet de nodige zorg bieden, dit terwijl niemand mij had ingelicht over de ernst van mijn situatie of überhaupt medicatie had toegediend.
De blijvende aanhoudende verhoogde bloeddruk was een voorbode van ernstigere aandoeningen en complicaties. Het was een opbouw richting pre-eclampsie en HELLP syndroom bij mij. En daarnaast een dreigende vroeggeboorte.”
België
“De verpleegkundige ging rondbellen voor een NICU-plek in een academisch ziekenhuis. Op dat moment was er een tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen en onvoldoende beddencapaciteit.
Even later hoorde ik dat ik per ambulance diezelfde middag nog overgebracht zou worden naar Edegem, het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). ‘Het is niet ongebruikelijk om een zwangere vrouw over te plaatsen naar ziekenhuizen in België’, werd mij alleen gezegd.
Diezelfde avond lag ik onverwacht en ongemakkelijk, onder strenge observatie aan allerlei apparatuur gekoppeld in een Belgisch academisch ziekenhuis met de nodige medicatie en kreeg ik geregeld bezoek van de verpleegkundige, arts-assistent, een professor, een psycholoog en een kinderarts aan mijn bed in een eenpersoonskamer.
Mijn situatie verslechterde snel. De baby had een groeiachterstand en bewoog steeds minder in mijn buik. Dit werd bevestigd door de gemaakte echo’s. Een groeivertraging in de baarmoeder vergroot het risico op een vroeggeboorte werd mij meegedeeld. Een vaginale bevalling werd uitgesloten.”
Kwestie van leven of dood
“Ik had een harde buik, mocht mijn bed niet uit zonder bewaking aan mijn zijde en voelde mij heel beroerd. Dat kwam deels door het toegediende magnesiumsulfaat. Het is een onschuldig middel volgens de artsen, maar het geeft wel veel vervelende bijwerkingen. Ik werd er misselijk van en kreeg aanhoudende hoofdpijn. Ook brandde het op de plek waar het infuus in mijn ader was gestoken.
Er werd nog een afspraak met de kinderarts gemaakt om de afdeling Neonatologie te bezoeken om daar een rondleiding te krijgen, maar zover kwam het niet. Het was inmiddels een kwestie van leven of dood. Mijn nieren functioneerden minder goed als gevolg van de verhoogde druk in de vaten. En naast de nieren, waren nu ook de lever en het bloed betrokken. De diagnose HELLP-syndroom was door middel van bloedonderzoek in een laboratorium tezamen met het lichamelijk onderzoek vastgesteld.”
Spoedkeizersnede
“Met 30 weken werd de baby vanwege foetale nood gehaald via een spoedkeizersnede. In de operatiekamer moest ik op het randje van het bed plaatsnemen en zover mogelijk vooroverbuigen. Een ruggenprik zou volgen, maar dat werden er meerdere. Met weinig uitleg werd er in mijn buik gesneden. Er was haast, veel haast. Een spoedkeizersnede verloopt meestal hectischer dan een geplande keizersnede, omdat er weinig voorbereidingstijd is.
Ik hoorde alles en voelde veel getrek en geduw tot de baby eruit werd gehaald en aan een verpleegkundige werd meegegeven voor zuurstof toediening. Ik werd gehecht en teruggereden naar mijn kamer op de afdeling materniteit na de ingrijpende buikoperatie. Daar lag ik alleen, zonder baby. Vanuit mijn kamer hoorde ik kraamvisite en het gehuil van pasgeboren baby’s op de afdeling. Ik had geen idee waar mijn kindje nu verbleef in het ziekenhuis en voelde mij intens verdrietig op de kamer. Ook voelde ik mij nog zeer ziek en fysiek was ik tot niets in staat.”
Intensieve neonatale zorg
“Mijn baby was direct na de geboorte overgebracht naar de intensive neonatale zorg. Ik heb het niet horen huilen, gezien of vastgehouden. De bebloede steunkousen herinnerden mij aan de spoedoperatie. Na een halfuur werd er een kolfapparaat binnengereden door de verpleegkundige met de vraag om te starten met kolven. Deze liet op mijn mobiel een foto van mijn baby met een mutsje, een infuus en een CPAP op, zien om zo het kolven te stimuleren, maar ik voelde gewoon niets en qua melk kwam er heel weinig uit mijn tepels. Ondanks begeleiding bleek ik er niet in te slagen, maximaal een druppel of twee. Toch realiseerde ik mij dat elke druppel moedermelk meer was dan geen moedermelk. Zwaarwegende factoren die waarschijnlijk het geven van mijn borstvoeding bemoeilijkten, waren de spoedkeizersnede, een prematuur en dysmatuur kindje, pre-eclampsie, het HELLP-syndroom, het snel na de geboorte weghalen van de baby bij mij en de IC-opname.”
Toen ik later de mogelijkheid kreeg om mijn baby te bezoeken op de neonatologie, in een eigen kamertje, voelde ik mij vooral verloren, misbaar en afhankelijk en ik kon niets anders doen dan mij bij de situatie neerleggen. Ik wilde een actieve moeder zijn, maar moest eerst vooral machteloos toekijken. Ik voelde mij buitenspel gezet bij de zorg voor mijn baby.
Ik zag een steriel kamertje vol apparaten, monitoren, met een glazen bak met daarin iets heel kleins en behaard zonder rompertje aan, enkel een luier. De armen en beentjes hadden geen vetplooien en het hoofdje was verhoudingsgewijs erg groot ten opzichte van het lichaampje. Ik mocht mijn baby niet aaien, alleen mijn hand er zachtjes op neerleggen. Dagelijks staarde ik naar de couveuse. Buidelen zou pas dagen later volgen.
Deze hele ziekenhuisopname was indrukwekkend en emotioneel. Het is verschrikkelijk moeilijk om tussen alle apparaten, piepjes en slangetjes je baby te zien liggen in een couveuse. Als ouder verkeerde ik in een overlevingsmodus. Ik was gewend om van moment naar moment te leven.
Vijf dagen na de buikoperatie werd ik als kersverse moeder ontslagen uit het ziekenhuis, maar mijn baby niet. Deze moest nog in het ziekenhuis blijven liggen om aan te sterken en op gewicht te komen. Het geboortegewicht was laag, namelijk éen kilo. Om in aanmerking te komen voor ontslag moet een baby minimaal 36 weken zijn, van de monitor af en minstens twee kilo wegen.
Ik stond op straat in het buitenland maar had er zelf niet voor gekozen om daar te bevallen. Op advies van de professor vond ik een zorghotel direct naast het ziekenhuis.”
Kosten niet vergoed door verzekering
“In Nederland was ik goed verzekerd, maar de zorgverzekeraar had geen contract met zorghotels in België. Als een minderjarig kind in een Nederlands ziekenhuis wordt opgenomen, bestaat de mogelijkheid bij hem of haar in de buurt te overnachten. En krijgt de ouder een vergoeding per dag. Logeerhuizen in het buitenland komen niet voor vergoeding in aanmerking werd mij vriendelijk over de telefoon gezegd door de zorgverzekeraar.
Mijn verblijfkosten in het zorghotel in België werden in eerste instantie keihard afgewezen. Daarnaast liet men weten dat telefoonkosten, reis en bezoekkosten van mij en mijn naaste familieleden ook niet voor vergoeding in aanmerking kwamen. Evenmin bestond er recht op vergoeding van de huur van een borstkolf en een rolstoel in het buitenland. Uiteindelijk heeft men na veelvuldig overleg met mij een kleine compensatie overgemaakt. De zorgverzekeraar vond achteraf gezien, mijn situatie dermate uitzonderlijk dat wet- en regelgeving, ook grens overstijgend, hier niet in voorziet.
Het is raar dat je denkt dat je goed (aanvullend) verzekerd bent en dan tot de conclusie moet komen dat je moet bijdragen aan iets waar je niet om vraagt en dus voor de vergoeding afhankelijk bent van wat erover in de aanvullende polis is opgenomen.
Mijn baby verbleef een maand in het buitenland en ik dus ook. Omdat borstvoeding (moedermelk) voor een prematuur geboren baby van groot belang is (ook volgens de vuistregels van Unicef en de Wereldgezondheidsorganisatie) voelde ik mij genoodzaakt voor borstvoeding te blijven kiezen. Dagelijks overhandigde ik mijn melkflesjes aan de verpleegkundigen op de intensieve neonatale zorg en gingen wij in alle rust buidelen met de baby.”
Overgeplaatst naar Nederland
“Toen mijn baby eindelijk aan bepaalde basisvoorwaarden voldeed, kon de overplaatsing naar Nederland plaatsvinden. Onder begeleiding van een Belgische neonatologie verpleegkundige, werd mijn baby in een couveuse met ambulance naar Nederland gereden (zonder mij). Een mega-reis voor een pasgeborene, die eigenlijk nog in de buik van de moeder veilig had moeten liggen dobberen.
Bij aankomst in Nederland moest ik mijn baby inschrijven op het verblijfadres in de eigen woongemeente. De ambtenaar weigerde dit meermaals omdat bij de inschrijving de persoon gezien moet worden. Mijn baby lag echter in een couveuse in het ziekenhuis. Na veel aandringen en een brief van het ziekenhuis dat mijn verhaal waar was, heeft de inschrijving op het verblijfadres alsnog plaatsgevonden, maar weken later natuurlijk.
En zonder geldig verblijfadres in Nederland krijgt de baby geen basisregistratie personen (BRP) en dus geen burgerservicenummer (BSN). Zonder BRP gaat er ook geen automatisch bericht naar de instanties zoals de SVB of CJG en volgen er geen uitnodigingen.
Ook kreeg ik geen nazorg traject aangeboden en geen postpartum controle.
Tevens werd ik uitgesloten van het landelijk onderzoek naar traumatische bevallingen, omdat de bevalling niet in Nederland had plaatsgevonden.”
Follow up?
“Bij thuiskomst liep ik tegen veel dingen aan. De rugzakken van mijn pasgeborene en mijzelf waren inmiddels vol ervaringen gevuld, terwijl de follow up nog moest starten.
Een prematuur behoort namelijk tot een risicogroep en dient goed opgevolgd te worden door specialisten. Er ontstond veel verwarring rondom de follow up in Nederland. Onder welk ziekenhuis viel het nu? Het academisch ziekenhuis of het algemeen ziekenhuis?
Ook het ToP programma (een interventieprogramma voor zeer vroeggeboren kinderen en hun ouders, na ontslag uit het ziekenhuis. red.) kregen wij niet aangeboden, terwijl dit programma als doel heeft ouders te ondersteunen gedurende het eerste levensjaar en hun te leren hoe zij hun kind kunnen helpen bij het reguleren van omgevingsprikkels. De kinderarts in het algemene ziekenhuis was het vergeten te vermelden, bleek achteraf.
Continu achter de feiten lopen is zeer vermoeiend, maar vooral een gemiste kans in de ontwikkeling van het kwetsbaar geboren kind. De emotionele impact en nasleep was groot. Ik was vooral bezig met overleven en het regelen van zaken in plaats van liefhebben, rusten en goed hechten.”
Melden
“Een gecompliceerde zwangerschap is een heftige ervaring voor de vrouw. Inmiddels bestaan er speciale spreekuren in diverse poliklinieken en deze poliklinieken hebben tot doel om de gezondheid van vrouwen die met pre eclampsie en/of HELLP hebben doorgemaakt, na de zwangerschap te vervolgen en beter in kaart te brengen. Pre eclampsie komt voor als complicatie bij 5-8% van alle zwangerschappen. Maar zelfs als alle verschijnselen van de PE weer normaal zijn na de bevalling, houden vrouwen die PE hebben gehad, een verhoogd risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en beroertes op latere leeftijd.
Ik kan vrouwen aanraden om hun signalen over de gezondheidszorg te melden bij het Landelijk Meldpunt Zorg. Deze kan het verhaal van vrouwen op casusniveau verduidelijken en eventueel als daar aanleiding toe zou zijn, de casus voorleggen aan de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.”
Blijf bijzondere bevallingsverhalen delen en wees lief voor elkaar
“Hopelijk worden vrouwen snel in de toekomst beter geïnformeerd over het ontstaan van complicaties tijdens de zwangerschap, gezondheidsrisico’s op lange termijn, de relatie tussen zwangerschapsvergiftiging en psychische en cognitieve functies en wat de consequenties zijn van een overplaatsing naar het buitenland om te bevallen. De arbeidsmarktopgave is groot in de zorg en niet alleen bij de NICU’s maar breder in de zorg.”
Op zoek naar jouw bevallingsverhaal
Wil jij net als Jovana ook je bevallingsverhaal delen met de BabyBytes-lezeressen? Stuur jouw bevallingsverhaal naar de BabyBytes-redactie viadit formulier. In dit formulier kun je ook aangeven als je je verhaal anoniem wilt delen. Wij zijn benieuwd naar jouw verhaal!
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Ze is getrouwd met haar jeugdliefde en moeder van een zoon (2006) en een dochter (2009). Ze begon in 2017 als online redacteur bij BabyBytes en is sinds 2022 hoofdredacteur. Naast haar werkzaamheden voor BabyBytes.nl is ze ook eigenaar van het online platform de Club van ontaarde moeders.
, werd BabyBytes-lezeres Jovana overgeplaatst naar het buitenland. Lees het hele artikel op Babybytes.){kind=link}
Reageer op dit artikel
reacties (0)