Ik heb eigenlijk een vraag aan de moeders met kinderen die ook autisme hebben.
Onze oudste zoon van 10 is onlangs gediagnostiseerd met ASS. We wisten al wel veel langer dat er iets aan de hand was maar dat iets heeft dus nu een naam gekregen en dat geeft weer aanknopingspunten over hoe nu verder.
Maar wij lopen al een tijdje tegen één ding aan, en dat is zijn woede. Als onze zoon van 10 iets vraagt en het antwoord is 'nee' dan kan hij zó ontzettend boos worden. In zijn woede scheldt hij ons uit voor de meest verschrikkelijke dingen, en is ook niet meer voor rede vatbaar. Op zo'n moment reageren wij niet en negeren wij hem en laten we hem even uitrazen. Als hij weer wat gekalmeerd is, dan praten we er over. Maar toch blijft dit een issue en hij kan echt boos worden om niets. (in onze ogen dan). Het is nu zelfs zo erg dat onze jongste van 3.5 zijn broer nu gaat kopieren in zijn gedrag wanneer hij boos is.
Ik vraag me af, hoe gaan jullie hier mee om? Hoe leren we hem dat hij niet alles kan krijgen wat hij wil? Of dat niet altijd alles gaat zoals hij wil? Hoe leren we hem dan met die negatieve emoties om gaan? Is het herkenbaar en wat doen jullie?
Ik lees dat jullie al veel geprobeerd hebben. Ik moet denken aan psychomotorische therapie, dat gaat heel erg over het voelen en ervaren van die emoties, ze herkennen, leren verwoorden en ook leren op welke andere manieren je die boosheid kan uiten. Het omgaan met de teleurstelling, etc.
En inderdaad zoveel mogelijk voor bespreken en verwachtingen vooraf helder hebben, luisteren naar hem, erken hem in zijn gevoel. Dat betekent niet dat hij altijd zijn zin moet krijgen, maar dat er naar hem geluisterd wordt, je snapt wat hij wil, je uitlegt waarom dingen gaan zoals ze gaan, dat hij eventueel keuzes heeft (duidelijk en concreet), maakt dat hij mogelijk makkelijker schakelt.
Maak een fijn plekje in huis waar hij heen kan als hij lastige gevoelens heeft of even te boos is, waar hij met rust gelaten wordt en dingetjes heeft die hem helpen. Gebruiken jullie al een emotie meter ? Hebben jullie zelf begeleiding en psycho-educatie gehad? En hij? Weet hij wat autisme voor hem betekent?
Daarnaast nog een fijn boek, of insta account: how to talk to kids. En inderdaad geef me de vijf.
Jullie krijgen wel hulp al toch? Mijn zoon ontploft als z’n emmer al helemaal vol zit. Dan is het minste of geringste genoeg om hem helemaal over de zeik te helpen.
Er laten over praten heeft hier eigenlijk tot nu toe nooit wat opgeleverd. Hij moet leren wat boosheid is, hoe boosheid voelt en wat hij kan doen. Dit is echt lange adem werk want m’n zoon krijgt nu al vanaf z’n 6e therapie en is nu 11. Het gaat beter maar als je weet hoeveel handvatten hij heeft om te dealen met boosheid in het moment … dan laat het nog wel wat te wensen over. Het aanvoelen wanneer ze overspoeld worden is zo lastig. Vaak hebben we het als volwassenen geen eens door. Vergeet ook niet dat hij nu een puberbrein krijgt hè. Hij reageert praktisch net als een peuter. Meteen in overlevingsstand met het deel van z’n brein waarmee hij niet redelijk kan nadenken. Hij wil iets, hij krijgt het niet= alarm. Ga oefenen met nee zeggen. Mijn zoon vindt oefeningen trouwens wel heel stom 🙈. Mijn zoon wordt van spelletjes en scherm heeeeel vervelend. Hij mag alleen minecraft van het moment dat hij in bed komt ( daarna doe ik de rest in bed) tot hij aan de beurt is om echt de dag af te sluiten. Dat is hooguit 30 min. Dat helpt ook duidelijke afspraken. Hoe makkelijk het soms ook ff is met scherm, zeker met autisten, je betaald de prijs achteraf. Het afschaffingsmoment ging hier ook met flink getier gepaard btw. Maar dat is dan maar ff zo, kun je je op voorbereiden.
Zijn eigen “nee” is denk ik omdat hij niet duidelijk heeft wat je bedoelt. Meestal schort het hier thuis op de “ Hoe?” ( van geef me de 5 wie wat waar wanneer hoe) Dan ga ik er vanuit dat hij wel iets weet en kan. Dus vraag ik het gewoon nog een keer. Dat betekent niet dat hij automatisch weet hoe. Dus in een opdracht zo simpel als “ je hebt je jas hier nog liggen ruim je die even op” kunnen heel veel vragen zitten waardoor hij uit veiligheid met “ nee” antwoord. Denk niet meteen dit is brutaal gedrag. Want dan raak je zelf geïrriteerd en je weet denk ik zelf onderhand.. dat levert niks op. Zelfs als je helemaal duidelijk bent op de 5 krijg je weleens nee omdat hij óf verwerkingstijd nodig heeft óf het komt te overwacht. Ik zeg dan meestal “ als je klaar bent , kun jij dan je jas ophangen aan jouw haakje in de gangkast, hij ligt hier in de keuken? ” Soms lijken ze niks uit te vreten ( zoals op de bank hangen) maar zijn ze in hun hoofd aan het kalmeren ofzo. Merk je bij jezelf WT… waarom ligt die jas hier ??? Hoe vaak heb ik dat al gezegd ?? Ben net klaar met opruimen , komen ze thuis en smijten ze meteen hun zooi op de grond!” ….. wacht dan ff met de opdracht geven tot je zelf kalm bent . Succes
We hebben al veel trajecten gelopen ja, maar nog niet één waar we ook echt iets aan hadden omdat gewoon lang onduidelijk is geweest in welke hoek we het moesten zoeken. Afgelopen jaar al wel iets op gestart maar dat blijkt niet goed bij hem te passen. Dus nu wordt er naar wat anders gekeken maar ja ook dat duurt wel weer even.
Dat hij vervelend wordt van spelletjes en schermtijd herkennen we inderdaad. En dat is ook waarom zijn schermtijd beperkt is. Hij mag uit school een uurtje. En na het eten een uurtje. En dan is het klaar. Dan duurt het nog een uur voor hij naar bed gaat dus dat is genoeg tijd om even helemaal af te schakelen.
Met dat laatste stukje van je alinea kan ik wel wat mee. Is inderdaad ook heel herkenbaar. Thanks!
Pittig zeg! Heel goed dat je hier al op in wil spelen!
Wat soms(op lange termijn) kan helpen is benoemen dat je ziet dat hij heel boos is en hem begeleiden naar zijn kamer. Dan wel bij hem boven tot hij uitgeraasd is. Vaak zie je dan dat ze aanleren om op de momenten dat ze boos worden even een rustig plekje te zoeken en te ontprikkelen. Dan voelen ze zich daarna ook steeds minder gefrustreerd.
Heel herkenbaar. Uiteindelijk heeft cognitieve gedragstherapie geholpen, plus de overgang naar de middelbare school. Maar tot en met groep 8 was het echt drama.
Ik heb nog gewerkt met die leeftijdsgroep en kinderen met autisme. Wat wij deden, was de situatie proberen voor te zijn als die woede-uitbarstingen al langer spelen. Even vermijden, zodat iedereen even "rust" krijgt. Bv. Als hij altijd vast loopt bij het tafelzetten ofzo, hem even iets anders laten doen dan tafelzetten. Ondertussen wat leren werken met 5G schema's. Gebeurtenis gedachten gevoel gedrag gevolg.. Allemaal op papier/via spelletjes en nog niet aan een concrete woede-uitbarsting situatie gebonden. Dus dat mag ook gaan over positieve situaties. Het doel is een beetje dat ze zicht krijgen op hun gevoelens, en hoe ze die uiten. En ook om probleemsituaties in kaart te brengen voor hen. En daarna gingen we gericht 'uitdagen'. Dus waar je jezelf even rust mee gaf door te vermijden, nu regelmatig toch de strijd aangaan. En heel erg benoemen wat je ziet gebeuren, en vragen wat hij voelt of denkt en hoe hij kan reageren. Vaak zie je hen vastlopen, of ze beginnen te stimmen om zichzelf rustig te krijgen. Lukt het niet met stimmen, loopt het vaak uit tot een uitbarsting.
Werkt niet altijd hoor, en is een werk van lange adem.
Als er toch een woede-uitbarsting is, gingen we naar een prikkelarme ruimte (kan je zo een ruimte inrichten in huis, bv onder de trap een tafeltje of zitzak ofzo zonder veel extra prikkels). Als ook dat niet werkt, helpt het soms om hen 'terug' te brengen bij de realiteit en weg van hun vastgelopen gevoelens en gedachten door bv tactiele stimulatie op de rug, gevoelkussens,...
In mijn werkveld ging het er zo aan toe, maar het waren ook kinderen met een lichtverstandelijke beperking. Dus het kan zijn dat jullie het iets 'verstandelijker' en met meer 'doordenken bij hem' kunnen aanpakken dan wat ik moest doen toen ik nog met de doelgroep werkte.
Voor ons zijn de uitbarstingen inmiddels wel voorspelbaar, maar niet te voorkomen. Gister bijvoorbeeld, hij mag graag spelletjes doen op de computer, maar sommige spelletjes zijn betaalde spelletjes of hebben functies die je alleen kunt krijgen als je betaald. Hij vroeg aan mijn man of hij dat mocht doen en het antwoord was nee. En toen flipte die helemaal. Zo erg zelfs, dat ik gister door mijn man uit een vergadering werd weggeroepen. Hij was ook een uur bezig. Kijk dit zijn dingen, die je niet kunt voorkomen. En het gebeurt hem vaker dat als het antwoord 'Nee' is, dat hij dan zo boos wordt. Ik kan dat niet voorkomen maar zou wel graag willen weten hoe ik hem dan er van kan bewust maken dat hij niet altijd krijgt wat hij wil.
Hij heeft inderdaad geen verstandelijke beperking maar net wat je zegt, hij heeft ook geen goed zicht op zijn gevoelens en ik weet op dit moment ook gewoon niet hoe ik dat voor elkaar krijg. Uiteindelijk krijgen we wel hulp maar ja dat is dus nog even wachten.
Zeker herkenbaar, al een jaar of drie bij onze zoon van bijna elf. Ik krijg steeds te horen dat dat bij de leeftijd hoort, ook al speelt het al drie jaar. Ik blijf ( bijna altijd) rustig . Als ik het aan zie komen zeg ik hem rustig dat ie ook rustig moet blijven, even tot tien tellen. Als ie toch uit zijn vel springt ligt het helemaal aan de situatie hoe ik er op reageer. Als ie flink boos wordt en naar boven stampt, laat ik hem. Na een paar minuten is ie weer rustig en kom ik er op terug. Gaat ie dingen slopen of dreigen met dingen ( ik spring uit het raam) grijp ik in. Even bij de arm pakken en uit zijn emotie halen. Dat doe ik in het verkeer ook. Er wordt niet boos weggelopen of gefietst. En heel soms spring ik ook uit mijn vel en zet ik hem even weer met beide voeten op aarde, la ie te veel doordraaft in zijn woede of als het echt zo irreëel is… Maar altijd praten we er op een rustig moment even over na. Wat gebeurde er nou, wat was de trigger. Mijn zoon beschreef het laatst heel mooi, dat ie voelt alsof er een beest in hem zit wat hem over wil nemen. Soms is het beest zijn vijand, als ie zelf last heeft van de boosheid. Soms is het zijn vriend. Als ie wordt geplaagd durft ie met hulp van het beest zijn belager aan. Het beest mag er ook zijn! Maar alleen als mijn zoon het wil. Komt het beest niet gelegen, dan moet ie even wachten. Soms na een stomme dag wil mijn zoon vraag even met mij wandelen. Even 1 op 1 praten, eerst over wat er stom was die dag en we sluiten altijd af met iets positiefs. Dan is zijn beest weer rustig en kan ie de volgende keer weer meer hebben. Wat ik ook doe behalve laten uitrazen/ ingrijpen/ luisterend oor bieden, is me in hem verplaatsen. Denk dat er nu ook af en toe hormoontjes mee beginnen te spelen, ik geloof ook niet dat hij er bewust voor kiest op boos te worden.
dank voor je reactie! Ik handel precies zoals jij het hier omschrijft, ik zal hem daar eens naar vragen hoe het voor hem voelt. Ik probeer wel altijd kalm te blijven, maar net wat je zegt, soms gaat ie zo ver of gaat het zo om niets dat ik er op dat moment ook niets mee kan en ga ik ook even tekeer.
Ik merk ook dat onze zoon er niet voor kiest om zo boos te worden. En dat hij daarna ook best heel verdrietig kan zijn dat het zo gegaan is. Het overkomt hem ook gewoon. We zoeken rustig verder maar dank voor je inbreng!
Op het YouTube kanaal van Geef me de 5 heb je goede tips voor dit soort situaties! Ook heel veel goede info over hoe je basisfundament bouwt zodat je een vol hoofd en meltdown kan voorkomen.
Ik heb het altijd makkelijk gevonden om via boeken / creatieve activiteiten contact te zoeken met kinderen. Soms gaat het moeilijker om met kinderen een echt gesprek te hebben, als dat wel lukt zo veel te beter. Maar soms is het makkelijker om hen te laten tekenen/schilderen, als hij dit graag doet natuurlijk. Een boek voor kinderen om te leren over autisme is 'Survivalgids - Wat als je autisme hebt?' en die kun je op bol.com vinden. Het is de uitleg van autisme op kindermaat in een soort van doe-boek met tips en tricks voor het kind. Ik vind dit zelf erg makkelijk omdat het kind er zich in gaat herkennen en het is iets wat hij/zij alleen kan leren of doen maar ook samen met de ouders als er vragen zijn. Het is een beetje als bij een peutertje een boekje voor te lezen rond 'op het potje gaan' als je de zindelijkheidstraining wil starten. Maar dan grotere onderwerpen voor oudere kinderen.
Wat klinkt dat herkenbaar.. Was dat ook de zoon met een TOS he? Wat waren de vermoedens dat je hebt laten testen en wat viel op? Ik heb ook steeds meer idee en gevoel dat mn oudste anders is
Nee hij heeft geen TOS. Hij had wel een taalachterstand maar dat is niet direct TOS in zijn geval. Hij heeft die achterstand ook allang weer ingehaald.
Door de jaren heen zijn er gewoon dingen opgevallen zowel bij ons als op school. Toen hij jonger was kwam nog niet alles zo goed tot uiting en langzaam aan konden we beetje bij beetje de puzzel leggen en zijn we tot de conclusie dat hij ASS heeft.
Kan je degene die hem gediagnosticeerd heeft niet om handvaten vragen en dat hij misschien iets krijgt in therapievorm en of eventuele medicatie als jullie daarvoor openstaan?
Zoals ik al zei, de hulpverlening moet nog op gang komen en daar zit een wachttijd aan. Uiteraard gaan we het daar over hebben en weten ze er van. Maar zo snel gaat dat dus niet en vandaar ook mijn vraag hier aan moeders die ook kinderen hebben met Autisme
Reageer op dit topic
Maak een Babybytes account om zelf topics te openen in V&A
reacties (26) Verversen