Kraamzorg hoort bij je rechtenpakket zodra je bent bevallen. Maar dat betekent helaas niet dat er automatisch elke dag iemand naast je bed staat met een thermometer en een warm washandje. Hoe zorg je er dan voor dat je krijgt waar je recht op hebt?
Kraamverzorgende Esther van der Ark kan daarover meepraten. Als zelfstandige en woordvoerder namens de Nederlandse Beroepsvereniging voor Kraamverzorgenden ziet zij van dichtbij hoe scheef het soms loopt. Zelf had ze door haar werk als zzp’er nauwelijks tijd voor een eigen gezin, maar afgelopen zomer stond ze wel klaar voor een bijzonder schrijnende situatie.
"Een verloskundige met wie ik veel samenwerk had een cliënt zonder kraamzorg, die net van haar derde kind was bevallen. Ze vroeg of ik bij haar alleen de controles wilde doen, geen zorg. Dat deed ik", vertelt Van der Ark aan NU.nl.
Vanaf dag drie ging het mis.
"Op de derde dag lag moeder op bed met koorts en een hoge hartslag. Dat is niet goed, maar de koorts leek niet te komen door de bevalling of borstvoeding." De dag erna verslechterde haar toestand: de ademhaling klonk niet pluis. Van der Ark schakelde de huisarts in.
"Toen ze eindelijk mocht komen zag de huisarts geen oorzaak en werd ze weer naar huis gestuurd. Maar de moeder zat nog niet in de auto of de huisarts belde om te zeggen dat ze meteen moest doorrijden naar de spoedeisende hulp. Ze bleek een longembolie te hebben, een levensgevaarlijke aandoening waarbij je heel snel medische hulp moet inschakelen."
Volgens Van der Ark laat dit precies zien waarom kraamzorg zó belangrijk is. Juist ouders die al vaker zijn bevallen, kloppen soms minder snel aan als er geen plek lijkt te zijn. Maar controles blijven onmisbaar. "Als niemand de controles had gedaan, was deze vrouw er misschien niet meer geweest."
Waarom het in sommige wijken nog lastiger is
In theorie heeft iedere ouder recht op kraamzorg, zelfs na een adoptie of stilgeboorte. In de praktijk is het echter een ander verhaal: personeelstekorten, hoge werkdruk en grote organisaties die bepaalde wijken vermijden maken de toegang tot zorg ongelijk. Vooral sociaaleconomisch kwetsbare buurten vallen tussen wal en schip doordat gezinnen daar vaak meer begeleiding nodig hebben.
En dat is precies het probleem
"We maken onze zorg onnodig ingewikkeld. Je moet echt wel talig en slim zijn om het voor elkaar te krijgen. Aan de kraamverzorgsters ligt het niet. Die krijgen minimumloon en komen op hun fietsje aan bij elk gezin dat het nodig heeft."
De toezichthouder (NZa) roept zorgverzekeraars op om betere afspraken te maken en schappelijk te vergoeden, zodat kraamverzorgenden niet verdwijnen. Want aantrekkelijk is het vak helaas niet: weinig doorgroeimogelijkheden, slechte betaling en bijna absurde flexibiliteitseisen.
Van der Ark zegt het met een knipoog, maar wel bloedserieus: "Je kunt er nauwelijks van rondkomen. Kraamverzorgsters hebben nog nooit gestaakt, terwijl ik soms denk: gooi die poepluiers op de binnenplaats van de Tweede Kamer."
Zo regel je wel kraamzorg:
1. Meld je zo vroeg mogelijk aan.
Zodra je bij de echo een kloppend hartje hebt gezien: inschrijven! Liefst bij twee à drie bureaus tegelijk. Laat ze wel weten dat je ook ergens anders staat ingeschreven, zodat ze kunnen plannen.
2. Check ook zelfstandige kraamverzorgenden.
In Nederland werken zo’n 1.100 zzp’ers in de kraamzorg. Je betaalt daar niets extra’s voor en ze zijn vaak flexibeler. Je kunt online zoeken naar iemand die bij je past.
3. De zorgverzekeraar moet leveren.
Je hebt recht op minimaal 24 en maximaal 80 uur kraamzorg. Het Landelijk Indicatieprotocol Kraamzorg (LIP) bepaalt jouw precieze aantal uren. Verzekeraars moeten deze zorg regelen.
4. Schakel cliëntenorganisaties in als het stroef loopt.
Het Buikencollectief en De Geboortebeweging helpen je met informatie over je rechten en kunnen druk zetten richting zorgpartijen. Ze bieden zelf geen kraamzorg, maar wel steun.
5. Kies een verzekeraar die goede garanties geeft.
Menzis, CZ en Zilveren Kruis garanderen minimaal 24 uur zorg. De eigen bijdrage is standaard 5,40 euro per uur. Wil je dat niet zelf betalen? Dan is een aanvullende polis handig.
6. Heb je eigenlijk minder zorg nodig?
Geef dit dan op tijd door aan je kraamzorgbureau of kraamverzorgende. Dan kunnen zij andere gezinnen helpen die wél meer ondersteuning nodig hebben.
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Reageer op dit artikel
reacties (0)