Het lukt mijn zoon van 9 jaar niet om over zijn gevoelens of dat wat hem dwars zit te praten. Wij merken regelmatig aan zijn gedrag of houding (is bv erg mopperig, dwars, negatief en soms zitten de tranen hoog en barst hij bij iets kleins in huilen uit) dat er iets is, maar wat we tot nu toe ook doen, hij vertelt het niet. Hij vertelt niet of er iets gebeurd is en hij zegt "ik weet niet" op elke gesloten vraag die wij stellen. Dus bv "ben je boos", "ben je verdrietig", "vind je het eng/spannend", etc. We krijgen er gewoon niks uit! Onlangs had hij buikpijn en hoofdpijn klaagde hij, maar we merkten niks aan zijn gedrag (Hij speelde gewoon vrolijk). We denken dan dat er op school iets is waar hij tegenop ziet (en misschien stiekem hoopt dat hij thuis mag blijven), maar dit krijgen we dus niet naar boven. Omdat hij niet praat over wat er is, kropt hij het op en kan hij af en toe best heftig zijn in zijn frustraties, boosheid en dwarsigheid naar ons. Het is zo frustrerend (voor ons, maar vooral ook voor hem), hoe kunnen we dit aanpakken? Iemand ervaring? Hij heeft vermoedelijk een laag zelfbeeld, denkt snel dat hij iets niet kan, schiet snel in negatieve gedachten, blokkeert soms ook bij een sportwedstrijd (Hij heeft echt talent maar het komt er niet uit), hij geeft op en zet niet door, etc We willen hem zo graag helpen!
Alle tips hieronder zijn héél erg helpend. Als je denkt dat er echt iets is waar hij mee zit en niet over praat, dan kan speltherapie ook enorm waardevol zijn. Kinderen verwerken hiun emoties spelend.
De speltherapeut legde het als volgt aan mijn zoon uit: “Als je nare gevoelens hebt, of als je iets naars hebt meegemaakt, dan willen grote mensen vaak dat je erover praat. Maar soms wil je niet praten, soms wil je alleen maar spelen. Dat kan hier.”
De speltherapeut speelt de eerste helft van de behandeling vooral mee met je kind in de speelkamer, observeert welke thema’s en emoties aan bod komen in het spel. Wanneer daarmee duidelijk wordt wat er speelt, dan gaat de speltherapeut (op een manier die niet vervelend is voor je kind) een klein beetje sturend meespelen, zodat je kind nog beter kan verwerken. Bv als je kind steeds scenes van onveiligheid uitspeelt waarbij het slachtoffer alleen is, kan de speltherapeut in de tweede helft van de behandeling de suggestie doen om een helper of superheld in te zetten die het slachtoffer gaat helpen. Een andere mogelijkheid: Mijn oudste zoon leerde via de speltherapeut om basisemoties te benoemen.
Ik heb het bij mijn beide kinderen als heel waardevol ervaren. Ze hebben heftige dingen meegemaakt en daarvan hebben ze heel veel ‘uitgespeeld’ bij de speltherapeut.
Dus, naast de tips hier beneden, is dit ook nog een optie.
Nog een tip: Ondertitel je eigen en zijn emoties. Mijn jongste voelde zijn emoties intens, maar bleek er geen woorden/taal voor te hebben. Dat is nu al lastig als je het niet kan bespreken, maar straks als hij naar de middelbare school gaat helemaal, omdat jij er niet altijd bent en hij nare dingen die hem overkomen niet met je kan bespreken.
Ik moest leren om dingen hardop te zeggen als: “Daar schrik ik van,” of “Oe, dat vind ik eng,” i.p.v. alleen maar “Doe maar niet, dat vind ik niet zo’n goed idee.” Ik vond het in het begin heel erg ongemakkelijk, maar inmiddels word het natuurlijker om te benoemen: “Hé vriendje, ik heb je al drie keer gevraagd om te stoppen en je gaat gewoon door. Ik doe alsof ik nog redelijk rustig ben en hou me in, omdat ik niet heel boos en luidruchtig wil doen. Een mama kan niet boos op de vloer gaan stampen. Maar van binnen voel ik mezelf nu echt steeds bozer worden. Ik vind het niet leuk en niet respectvol als je me straal negeert.” Ik heb moeten leren om dan (gedoseerd) wat van die emotie bij mezelf te laten zien. Geen stampende driftbui, maar wel emotie in mijn stem. Vroeger deed ik dat niet, ik dacht dat het emotioneel chanteren was. Inmiddels weet ik dat het ondertitelen van je eigen emoties aan je kind leert welke taal er bij emoties hoort, en hoe jij ze reguleert. Nu zeg ik wel eens, met emotie in mijn stem, tegen mijn zoons: “Ik sta te trillen van woede, ik vind dit ZO niet kunnen wat je doet! Je stopt NU met wat je aan het doen bent, en straks als we allebei weer rustig zijn dan gaan we het hier over hebben.” (Al dan niet met bijbehorende consequentie. Mijn zoon is niet voor rede vatbaar als hij boos is, achteraf praten werkt veel beter.)
Omgekeerd ondertitel ik ook zijn emoties. Soms is het duidelijk, als hij bv huilt en daarbij snauwt dat de juf STOM is, dan zeg ik: “Ik zie het ook aan je. Je stem klinkt heel erg boos, je slaat op de bank en je huilt erbij. Volgens mij ben je én heel erg boos, én heel verdrietig. Klopt dat?”
Soms weet ik niet welke emotie er speelt bij mijn zoon. We hebben de afspraak dat ik dan raad wat de meest waarschijnlijke is. Mijn zoon mag aangeven met zijn duim of het klopt. Klopt het niet, dan probeer ik een andere. Het is mooi om te zien dat hij vaak wel wil vertellen wat er is, maar echt niet weet hoe hij dat in woorden moet gieten. Zodra ik goed raad hoe hij zich voelt en daar taal aan geef, zie je dat hij blij en opgelucht opveert: “Ja, dat is wat ik voel!” en vervolgens nog meer aanvullingen geeft wat hij er nog meer bij voelt.
Tegenwoordig raad ik meestal drie mogelijke gevoelens en/of de reden ervoor, en dan mag hij aangeven of het goede antwoord ertussen zit. “Baalde je en voelde je je boos omdat je je knutselwerk niet mocht afmaken van de juf, omdat ie juist zo mooi was en bijna klaar? Of had je geen zin in rekenen omdat je dat lastig vindt? Of was je nog moe van de gymles en wilde je daarom je rekenen niet maken?” Mijn zoon: “Die eerste twee, allebei.” Vervolgens hebben we het over emoties als teleurstelling, het is ook niet leuk als je zo je best doet en met passie aan je geknutselde vliegtuig werkt, en als hij mooier is gelukt dan ooit, en dat je je daar trots en blij om voelt, en je mag hem niet afmaken. Dat je je dan boos kan voelen, en verdrietig en misschien wel niet begrepen door de juf, want begrijpt ze dan niet hoe belangrijk dit voor je is. Ik erken altijd eerst al zijn emoties en leg pas later uit dat een juf soms redenen heeft om toch de knutselles te beëindigen. We hebben het over gevoelens van frustratie omdat hij rekenen lastig vindt, schaamte, boosheid op zichzelf, boosheid op de juf die het zo ingewikkeld uitlegt, boosheid op zijn klasgenoot die hem vorige week smalend had uitgelachen met: “Ja hoor, waarom snap jij dat niet?” en dat hij bang is om voor schut te staan.
In het begin was dit nog best lastig, maar we zijn ruim anderhalf jaar verder en hij benoemt steeds meer emoties. Bij ons heeft het heel goed geholpen.
Misschien door middel van schrijven? Dat je met hem om de beurt in een schriftje schrijft. Jij reageert op zijn stuk en hij op dat van jou. Misschien durft hij het niet tegen je te zeggen en is dit een manier wat wel lukt. En het mag natuurlijk ook gaan over leuke dingen. Een soort dagboek van jullie 2!
Grappig deze tip, dit doen we dus sinds een jaar of 2 al! Hij vindt het leuk en het werkt ook wel een klein beetje. Dit doen we altijd in de avond voor het slapen gaan.
Ik heb ook zo’n gesloten kind! Ik vraag als hij uit school komt hoe zijn dag was, en dan steek ik mijn duim op, hou hem halverwege of ik doe hem naar beneden. Hij kiest dan een van deze 3 opties. Het lukt hem soms dan wel om uit te leggen waarom zijn dag top/middelmatig/slecht was.
Verder zijn we zelf heel erg bewust bezig met onze gevoelens uiten aan tafel. Zo vraag ik bijvoorbeeld aan mijn man hoe zijn dag was en hoe hij zich voelde toen er iets gebeurde op z’n werk. En ik vertel zelf ook dat ik me blij, zenuwachtig, vrolijk etc voelde met concrete voorbeelden erbij. Ik heb het idee dat onze kinderen hier echt van leren!
wat moeilijk. Praten jullie wel openlijk in het gezin over gevoelens? En hoe? Hoe ging het dan tot nu toe vraag ik mij af, in al die jaren? Uitte hij zich eerder wel? Is het veilig genoeg voor hem om zich te uiten? (Mag hij bv verdriet hebben etc of moet hij zich snel weer herpakken)
Ik zou er niet teveel bovenop gaan zitten, hoe graag je ook antwoorden wil, maar wel zeggen wat je ziet. Ik zie dat je boos bent. Of dat je in de war lijkt/het even niet weet? Dat is oké. Ik ben hier bij je. Je kunt alles aan mij vertellen wat het ook is. En als je het niet aan mij wil vertellen is er misschien iemand anders waar je het wil vertellen.
Hoe gaat het op school? Wat zegt de leerkracht. Is er iets veranderd daar of op sport? Is hij perfectionistisch? Als praten niet lukt, is speltherapie misschien nog iets.
Wij gebruiken zelf al vanaf heel jong de kleurenmonsters voor onze dochter. En ook die van de in de war-Montster als je het even allemaal niet goed weet.
Mbt onzekerheid helpt het ook om in het dagelijks leven regelmatig dingen te benoemen als:
Van proberen kan je leren
Foutjes maken is niet erg
Zelf ook soms benoemen, hee dat ging anders dan ik wilde, maar dat is eigenlijk helemaal niet erg.
Samen dingen doen of samen dingen maken (waar de interesse ligt van het kind) geeft veel zelfvertrouwen aan je kind
Veel 1:1 contact
Regelmatig een oprecht compliment geven over hoe iets ging (knap dat je dit hebt gedurfd ondanks dat je het echt spannend vond he?)
Of wat fijn dat je me zo goed helpt met dit….
Ipv ik ben trots op je kan je ook regelmatig zeggen: ik hou van jou en elkaar knuffelen!
Gesloten vragen kan een kind ook ja op antwoorden. Dus ipv in te vullen of voor te kauwen, kan je doen; ik merk op dat je dit of dat gedrag vertoont, hoe voel je je in je lijf. Je kan ook aan vragen als er ongemak is, kan je het mij aan wijzen waar.
Ik denk ook dat het deels karakter is maar ook wat hij wellicht ziet bij jullie. Je zelf de vraag stellen, oké wat we nu doen werkt niet, wat zou kunnen werken. Hij is nu op een leeftijd die niet makkelijk is, probeer meer samen toen en gewoon te kletsen. Probeer niet direct te zijn kan averechts werken. Ik vraag hier nooit als ze uit school komt hoe was school. Ik zeg altijd wat fijn dat je er weer bent, heb je je fijn in je lijfje gevoeld. Ook met bedtijd komen er hele verhalen.
Wat hier werkt werkt bij een ander niet probeer niet in oplossingen te denken voor hem, hij zal zich op een bepaalde manier niet gezien gehoord voelen. Miss vragen jullie te veel informatie en kan je het korter houden en niet de reden als eerste wille weten.
Hij is boos en verdrietig, hoe kan ik hem het gevoel geve dat hij niet alleen is dat ik er ben en dat het oké is. Als hij dat kan inzien en voelen dan komt het praten van zelf.
Het is denk ik gecompliceerder dan dat neemt niet weg dat het heel lastig is. Maar gedrag komt vaak Voort uit gezien willen worden en klein beetje karakter.
Oei dat is wel lastig. Ik weet heel goed hoe het is als je graag je kind wilt helpen, begrijpen en het lukt niet. Wij hebben onze zoon laten onderzoeken, maar ook omdat hij dit zelf ook wilde. Hij was toen 11 jaar. Er kwam geen label van autisme uit, maar zeker wel kenmerken ervan. Hij is wel in therapie.. 1 keer per week. Hij gaat 2 weken, 3e week voor ons als ouders om ook handvaten te krijgen. We werken nu bijvoorbeeld met kleuren om emoties uit te leggen. Werkt heel goed! Misschien eens naar de huisarts gaan? Wij hebben toen gesprekken gehad daar met de poh en een doorverwijzing gekregen. Heeft ons als gezin heel erg goed gedaan
Wij hebben onze dochter van 9 een jaartje begeleiding van Intraverte laten krijgen. Een half uurtje per week spelend oefenen om gevoelens te benoemen en zelfvertrouwen te laten groeien. Dit kon hier gewoon op school. Misschien kun je eens kijken of er in jouw omgeving iets dergelijks is?
klinkt alsof je het over mijn negen-jarige hebt. Wij doen bij dat soort stressvolle periodes veel knuffelen, stoeien, voorlezen, lekker samen in bed: alles om dichtbij te zijn en het liefst huid op huid, net als bij een kleintje. Letterlijk voelen dat we er voor hem zijn. Dat helpt enorm.
Vaker dingen vragen. Open vragen stellen. Of juist benoemen wat hij voelt. Bv voel je je verdriet. Of ben je boos omdat,,,, Of ik begrijp dat het moeilijk is om te zeggen wat er is. Of lastig he soms weet je hetzelf niet. Benoem waar hij goed in is. En dat je rltrots op hem bent.
Bij de bieb zijn boekjes die over gevoelens gaan.
Of emoticons op hangen en elke dag moet hij aanwijzen hoe hij zich voelt. Jij stelt er dan vragen over.
Dit doen ze ook in de klas van mijn zoon van 7. Hij is ook geen prater.
Reageer op dit topic
Maak een Babybytes account om zelf topics te openen in V&A
reacties (11) Verversen